'Flessenpost' online te volgen: afvalcapsule drijft van Terschelling naar Deense grens

Een snoeppapiertje dat bij Harlingen of Terschelling in het water terechtkwam, kan in korte tijd via de Wadden en de Noordzee uiteindelijk bij de Noordpool uitkomen. Dat blijkt uit onderzoek van Wageningen University & Research. Om mensen daar van bewust te maken, wordt er een speciaal soort 'flessenpost' ingezet.
Afval in zee © Shutterstock.com (Rich Carey)
Het gaat om het zogeheten 'Plastic in a Bottle'-capsule, waar een GPS-satellietzender in zit. Zo kan er precies gevolgd worden wat voor route het aflegt.
Via wind en stromingen drijven ieder jaar grote vrachten zwerfafval uit Noordwest-Europa naar het Noordpoolgebied. Dat vormt een bedreiging voor de natuur, de scheepvaartveiligheid en het toerisme.
De capsule © Wageningen University & Research
Wouter Jan Strietman is onderzoeker bij Wageningen University & Research. Hij vertelt dat er enkele weken geleden een capsule bij Texel is losgelaten. "Die is na een paar weken aangespoeld op Terschelling. Maar vorige week is de capsule opnieuw losgelaten en toen dreef 'ie van Terschelling in één weekje naar het Waddeneiland Sylt." Dat is een Duits Waddeneiland op de grens met Denemarken.

Online te volgen

Volgens Strietman is het doel nog niet eens zozeer wetenschappelijk, maar meer gericht op communicatie. "We willen het publiek bekend maken met het feit dat afval in de zee in korte tijd enorme afstanden kan afleggen. Met de zeestromen kan het zomaar zijn dat afval binnen anderhalf jaar op de Noordpool terecht kan komen. Dat geldt voor afval uit alle landen uit West-Europa."
De route die de capsule op de Noordzee aflegde © Wageningen University & Research
De 'Plastic in a Bottle'-capsule hoort bij een groter project van de Arctische Raad. "Allerlei landen in het Noord-Atlantisch gebied laten zo'n capsule los. Eentje uit IJsland is via Groenland en een grote omweg uiteindelijk in Schotland terecht gekomen. En het leuke is: de capsules zijn op internet te volgen."

Vingerafdruk van de consumptiemaatschappij

Wageningen University & Research doet wel onderzoek naar waar afval op zee precies vandaan komt. Strietman geeft aan dat dit een eerste stap is in het oplossen van het probleem. "Het is als het ware een vingerafdruk van onze consumptiemaatschappij."

Frans afval op Griend

In de omgeving van Fryslân liet de MSC Zoe-containerramp zien wat het gevaar kan zijn. "Afval kan overal heen drijven. Een poos geleden is er ook onderzoek op Griend gedaan, daar is afval verzameld door vrijwilligers van Natuurmonumenten. Daaruit bleek dat een groot deel uit de waddenregio zelf kwam. Maar ook een deel van het afval was met zeestromen meegekomen uit Frankrijk en Engeland."
Wouter Jan Strietman, onderzoeker bij Wageningen University & Research