Jan van der Bij nuchter onder debuut op de Spelen: "Dezelfde landen liggen er als op het WK"

Het gaat hard met de carrière van Jan van der Bij. Zes jaar geleden begon hij met zijn studie in Amsterdam en op een avond werd hij uitgedaagd om eens iets te laten zien op een roeimachine. Dat liet hij zich geen twee keer zeggen. Van der Bij roeide alles en iedereen eruit en verdiende daarmee een lidmaatschap voor een studentenroeivereniging Drie jaar later zat hij bij de Nederlandse ploeg en weer twee jaar later werd hij daarmee Europees kampioen.

Nu wil Van der Bij meer. Hij roeit met Boudewijn Roell, Sander de Graaf en Nelson Ritsema en in de vier-zonder-stuurman hopen ze een medaille te kunnen pakken. "Ik denk dat er vier boten zijn die strijden om de plakken", zegt Van der Bij. "Australië, Groot-Brittannië, Roemenië en wij. De top drie moet er in zitten."

En wat nu als het geen goud, zilver of brons wordt? "Als we alles hebben gedaan wat we kunnen, dan kun je er vrede mee hebben. Maar op dat moment... Als je me dan belt, zal ik wel balen."

Ze roeien een wedstrijd van twee kilometer en via de voorrondes kunnen ze zich plaatsen voor de finales. Naast Van der Bij levert Fryslân nog een roeier voor de Nederlandse ploeg: Ymkje Clevering uit Haulerwijk.

Vader Haye van der Bij leerde Jan als klein jongetje al wat hard werken is. Hij nam zijn zoontje bij het snijden van het riet, maar dat niet alleen. Vader Van der Bij was ook bemanningslid op het skûtsje van Earnewâld. En zo maakte Jan ook kennis met het skûtsjesilen. Dat was eigenlijk zijn eerste aanraking met watersport.

Schipper Gerhard Pietersma van het Earnewâldster skûtsje herinnert het zich ook nog wel. "Jan zat in de roef en terwijl de mannen druk bezig waren om de schoten binnen te halen, vroeg Jan of ze ook een dropje wilden. Sindsdien is het 'Jan met de dropjes'", vertelt Pietersma, die nu nog altijd schipper is fan Earnewâld.

Voor vader Van der Bij is het in ieder geval heel bijzonder dat zijn zoon nu naar de Olympische Spelen gaat. "Als je er bij nadenkt, dan snap je het niet eens. Zeven jaar geleden wist hij amper wat een roeiboot was. Maar, hij is altijd wel met water bezig geweest." Vader Haye is een nuchtere 'Wâldman', maar is erg trots op zijn zoon. "Ik heb de schoenen aan, maar je loopt naast je klompen. Zo is het wel."

Jan heeft het nuchtere in ieder geval meegekregen van zijn vader. Als we hem vragen of hij ook gespannen is voor de Spelen, ontkent hij dat. "Nee, het is een wedstrijd zoals elke wedstrijd. Er is iets meer te halen, maar dezelfde landen liggen er als op het WK. We weten wat we moeten doen. We hebben het zo vaak gedaan, dus we weten precies hoe lang het is. Als je gewoon doet wat je moet doen, dan is er eigenlijk niets aan de hand. Als je iets geks doet, dan wordt het anders. Daar hoef je wat mij betreft niet zenuwachtig voor te zijn."

Hij is er klaar voor. "We zijn 'kneiterfit' en kom maar op!"