Duitsland heeft slecht nieuws voor Lelylijn: snelle trein Groningen-Bremen 'niet interessant'

Het standpunt van de staatssecretaris is slecht nieuws voor de lobbyisten voor de Lelylijn. De snelle, internationale treinverbinding met Hamburg en Scandinavië wordt vaak als belangrijk argument gebruikt voor de aanleg van de nieuwe spoorlijn van Lelystad naar Groningen via Heerenveen en Drachten.

De Duitse autoriteiten hebben volgens staatssecretaris Ferlemann naar de mogelijkheid gekeken, maar zijn tot de conclusie gekomen dat er in Noord-Nederland en het gebied ten westen van Bremen te weinig potentiële reizigers wonen om zo'n snelle spoorlijn rendabel te maken.

"We hebben de route onderzocht. Onze conclusie is dat er te weinig passagiers zijn om de sneltrein rendabel te laten rijden. Groningen-Oldenburg is alleen geschikt voor een regionale spoorverbinding. Die kun je wel wat uitbreiden en verlengen tot Bremen, maar meer zit er niet in", zegt hij.

Volgens Ferlemann gaat de snelste treinverbinding van Hamburg of Bremen naar Nederland via Osnabrück en Hengelo. Ook vanuit Oldenburg kun je volgens hem het beste via Bremen en Osnabrück naar Nederland reizen.

"Het gaat bij treinverkeer niet alleen om de kortste route, maar ook om hoe snel de trein op een traject kan rijden. Alle treinen uit Scandinavië zullen in de toekomst over Hannover of Osnabrück rijden. Een sneltrein vanuit Scandinavië via Hamburg naar Groningen ligt niet voor de hand."

Ferlemann heeft in zijn functie regelmatig overleg met zijn Nederlandse collega Stientje van Veldhoven en de NS-directie. Zij zijn het volgens hem met het Duitse standpunt eens dat een snelle, internationale treinverbinding rendabel moet zijn.

"Het is sterk de vraag of een snelle treinverbinding Groningen-Oldenburg-Hamburg wel uit kan. Toen we dat onderzocht hadden, was dat niet zo. De grote vraag is en blijft: zijn er wel genoeg reizigers voor een sneltrein door het Noorden? Ik zie dat op dit moment niet gebeuren."

Duitsland heeft kort geleden een grote conferentie gehouden over de toekomst van het internationale treinverkeer. Op die conferentie stond het nieuwe treinconcept TEE, de Trans-Europa-Express, centraal. De TEE is een snelle, internationale trein die minstens twee staatsgrenzen passeert, net zoals de sneltrein van Oostenrijk naar Nederland.

Op de kaart van de mogelijke TEE-verbindingen staan in Noord-Nederland en heel Noordwest-Duitsland geen spoorlijnen getekend.

Dat de spoorverbinding tussen Groningen en Oldenburg niet in zicht is, heeft mogelijk ook te maken met de kapotte Friesenbrücke. De zeventig jaar oude spoorbrug over de Eems is in december 2015 vernield door een zware aanvaring en ligt er 5,5 jaar later nog steeds zo bij.

Wie nu in Groningen op de trein naar Duitsland stapt, moet daarom in de stad Weener of al in Groningen op de bus stappen voor de reis naar Leer. Dat maakt de verbinding niet sneller en aantrekkelijker.

Halverwege juli begint de sloop en bouw van een nieuwe Friesenbrücke, die op zijn laatst in 2024 klaar moet zijn. Dan kan de 'Wunderline', de nieuwe treinverbinding van Groningen naar Bremen, pas echt los. De Duitsers omschrijven het als 'Nah-verkeer', een regionale trein voor korte afstanden.

Bij de Duitsers zijn er zelfs plannen voor nieuwe stations en haltes in dorpen als Bunde en Ihrhove, waardoor de trein in de toekomst eerder vaker dan minder vaak zal stoppen.