Friezen volgen Zwitsers landbouwreferendum op de voet

In Zwitserland stemde de bevolking zondag met zestig procent tegen een verbod op het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen in de landbouw. Deze discussie speelt in heel Europa, omdat men zich zorgen maakt over het effect op de natuur en de mens. Ook in Fryslân.
Eize de Vries en Maaike Andela op harren eigen hiem. © Omrop Fryslân/Remco de Vries
Dat de discussie rondom bestrijdingsmiddelen vaker gevoerd wordt, is niet zo vreemd. Burgers en boeren ontmoeten elkaar steeds vaker op het platteland. Onder andere omdat steeds meer leegstaande boerderijen omgebouwd worden tot woningen. Dat geldt ook voor Maaike Andela en Eize de Vries, die inmiddels vijf jaar op een boerderij wonen tussen Ferwoude en Workum.
Het koppel maakt zich zorgen over de agrarische bestrijdingsmiddelen. Helemaal sinds er bloembollen bij hen geteeld worden, met de daarbij horende bestrijdingsmiddelen. Volgend jaar komen er aardappelen bij, hebben ze gehoord. De aardappelen hebben minder bestrijdingsmiddelen nodig, maar de zorgen blijven.

Kindje van twee jaar

"Het is vooral de onzekerheid. Dat je niet zeker weet of het schadelijk is", zegt Maaike Andela. "De agrarische sector zegt meestal dat het allemaal wel meevalt. Misschien is dat ook wel zo. Maar er zijn onderzoeksinstituten die zeggen dat het wel in het lichaam kan komen van omwonenden binnen een straal van vijfhonderd meter."
"Het kan bijvoorbeeld in het huisstof komen, of in de volle luier van kleine kinderen. Dat is wel zorgelijk. Wij hebben een klein kindje van bijna twee jaar oud",vult echtgenoot Eize de Vries haar aan. Dit jaar eten ze in ieder geval niet uit de tuin, omdat ze het niet vertrouwen.
Maaike en Eize hebben goede afspraken kunnen maken met de boer, zegt Andela die zelf boerendochter is: "Wij hebben wel goed contact met de bollenboer. Hij houdt ook rekening met de windrichting en hij informeert ons op tijd wanneer de spuiten aan gaan. Dan kunnen we de deuren en de ramen sluiten en de was binnen halen. Eigenlijk gaat dat heel goed en dat scheelt wel in het begrip over en weer. Maar je houdt natuurlijk wel de zorgen."
Het gebruik van bestrijdingsmiddelen is aan regels gebonden en kortgeleden is daar in de Tweede Kamer weer over gesproken. Er zijn in Nederland verschillende burgerinitiatieven ontstaan over dit onderwerp. Bestrijdingsmiddelen worden ook gezien als een mogelijke oorzaak van de klimaatverandering en de afname van het aantal insecten wat daarmee samenhangt.
Ook de onderzoeksgroep van hoogleraar en trekvogelecoloog Theunis Piersma heeft begin dit jaar een onderzoek naar het gif op dit gebied aangekondigd.

Zwitserland

Maaike en Eize hebben met belangstelling gezien wat er in Zwitserland gebeurt. Het echtpaar heeft zich behoorlijk verdiept in de problematiek. Volgens De Vries is het ook een kwestie van tijd voordat dezelfde discussie ook hier gaat spelen: "Ik denk het wel. Dat kan haast niet anders. Het leeft hier ook! Je hoort ook van steeds meer mensen dat ze steeds vaker biologische producten gaan kopen. Dat zijn tekenen. Van alle kanten komen er geluiden dat het anders kan en dat moet wat mij betreft ook."
Friezen folgje Switsersk lânboureferendum mei ynteresse