Wapenhandel-zaak met 14 verdachten: "Dat is nogal wat"

De rechtbank in Leeuwarden is maandag begonnen met de behandeling van de rechtszaak Ultegra tegen 14 verdachten in de grootschalige wapenhandelzaak in Fryslân. Het gaat om de zaak die speelde in een kringloopwinkel in Oosterwolde. Voor de zaak zijn 16 dagen uitgetrokken. Op 1 juni komt het Openbaar Ministerie met een eis. De uitspraak zal op 29 juli zijn.
Dit gebeurde er maandag in de rechtszaal:
De kringloopwinkel in Oosterwolde is volgens justitie het hoofdkantoor van de bende, die internationaal opereerde. De verdachten zijn vorig jaar februari opgepakt. De politie deed toen 17 invallen op verschillende plekken. Daarbij werden 14 verdachten opgepakt, van wie er nog drie vastzitten. De overige verdachten mogen het proces in vrijheid afwachten.
Wapenhandel, import- en export van wapens, fraude, wapenbezit, oplichting verduistering. Er is veel te bespreken.
Persofficier van justitie Debby Homans
Officier van justitie Debby Homans legt uit dat het om een zeer grote zaak gaat. "Veertien verdachten, dat is nogal wat. Het gaat ook om veel feiten. Wapenhandel, import- en export van wapens, fraude, wapenbezit, oplichting verduistering. Er is veel te bespreken. De hoofdverdachte wordt ook mensenhandel verweten: hij verzamelde mensen om zich heen en buitte ze uit. Hij stelde grote zaken in het vooruitzicht, maar kwam beloften niet na."
Officier van justitie Debby Homans
De eerste verdachte die maandag aan bod kwam, een man uit Leeuwarden, heeft in het verleden bij Defensie gewerkt als wapendeskundige. Hij was een vriend van de hoofdverdachte. De Leeuwarder gaf in de rechtbank aan dat hij wel eens wapens repareerde, maar er ook niet veel over nadacht. Een wapen is niet gevaarlijk, alleen de persoon die het vast heeft, zo verklaarde hij. Achteraf gezien had hij eerder 'nee' moeten zeggen, maar dat heeft hij niet gedaan, gaf hij toe.

Wapens

De wapens werden ingevoerd vanuit voormalig Joegoslavië en voornamelijk doorverkocht naar België. Daar werd in een stad vlakbij Antwerpen een plastic tas van Poiesz supermarkten aangetroffen met acht handgranaten erin. Op deze granaten zit DNA van leden van de wapenbende uit Noord-Nederland.
De hoofdverdachte - een 35-jarige man uit Oosterwolde - wordt door het Openbaar Ministerie gezien als bendeleider. Hij gaf de opdrachten en dwong respect af door geweld te gebruiken tegen andere bendeleden. De hoofdverdachte maakte gebruik van mensen die het niet ruim hadden. Zij kregen eten, drinken, onderdak en drugs, maar moesten in ruil wel van alles voor hem doen. Er zomaar uit stappen kon niet, want dan dreigde hij met geweld.

Eerst woning, later kringloop

Aanvankelijk werkte de hoofdverdachten vanuit zijn eigen woning. Met een medeverdachte uit Slovenië kwam hij aan het hoofd te staan van een grote bende. De woning van de hoofdverdachte hing vol met camera's. Eind 2019 werd deze locatie ingewisseld voor de kringloopwinkel. Het onderzoek van de politie begon al in 2018.

Geheimtaal

De bende deed denken aan een motorclub. In hun communicatie gebruikten de bendeleden speciale bedekte termen voor de diverse wapens. Zo hadden ze het over eieren, appels en Kindersurprises. Een appel was bijvoorbeeld een handgranaat.
Verslaggever Auke Zeldenrust over de zaak Ultegra
Om de bende te ontmaskeren, deed de politie twee zogenoemde 'pseudo'-aankopen. Volgens justitie poseerden de bendeleden ook met de wapens en gebruikten ze om mensen angst in te boezemen. "De bende liet met geweld gezag gelden binnen en buiten het criminele milieu. Zo werd vanwege een conflict over drugs een handgranaat gehangen aan de deur van een tegenstander. De recherche heeft foto's en video's gevonden waarop verdachten poseren met vuurwapens."

Wat is de zaak Ultegra?

De zaak Ultegra gaat om internationale wapenhandel en internationale drugshandel. Een bende haalde wapens uit Oost-Europa, die in Nederland en België werden verhandeld. Justitie deed eind februari op 17 verschillende plekken invallen in Noord-Nederland. Bij de zoekacties vond de politie onder andere Kalasjnikovs, maar ook andere zware wapens en drugs. Het hoofdkantoor van de bende was volgens het OM de kringloopwinkel in Oosterwolde.
Op 1 juni komt het Openbaar Ministerie met een eis. De uitspraak zal op 29 juli zijn.