Friese VVD-voorzitter: "Ophef in Den Haag is niet goed voor aanzien van de politiek"

Voorzitter Zwany van Brussel van VVD Fryslân is niet te spreken over de politieke heibel in Den Haag over de besloten bestuurscultuur, het tekort aan vertrouwen en de impasse in de formatie. "Wat er landelijk gebeurt, daar heb je regionaal ook mee te maken. Het is zaak dat het vertrouwen terugkomt."
Wantrouwen in de landelijke politiek werk ook regionaal door, zegt Van Brussel:
"Wat er afgelopen maanden is gebeurd is niet goed voor het aanzien van de politiek", zegt Van Brussel. Het blijkt dat premier Rutte en het kabinet moeite hadden met kritische coalitie-Kamerleden. Opmerkingen over het 'sensibiliseren' van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt schoten bij veel mensen in het verkeerde keelgat.

Werken aan bestuurscultuur

Het ging echter over een belangrijk onderwerp: de toeslagenaffaire, waar duizenden ouders door gedupeerd zijn. In de Tweede Kamer werd donderdag gedebatteerd over de bestuurscultuur. "Er is erkend dat er fouten zijn gemaakt en dat de bestuurscultuur anders moet. Ik hoop dat er wel aan gewerkt wordt", zegt Van Brussel.
Van Brussel vindt echter ook dat de Haagse politiek vooruit moet kijken. "Het is belangrijk dat het vertrouwen onderling, maar ook vooral dat het vertrouwen in de inwoners terugkomt."
Ik denk dat hij door kan. Ik denk dat Rutte het vertrouwen terug kan brengen.
VVD-voorzitter Zwany van Brussel over haar partijleider Mark Rutte
Desondanks keert Van Brussel haar landelijke leider toch niet de rug toe. "Ik denk dat hij door kan. Ik denk dat Rutte het vertrouwen terug kan brengen. Er zijn intussen meer partijen onderdeel van het probleem geworden. Dat blijkt ook uit het verslag van informateur Tjeenk Willink. Ook andere partijen hebben een rol gespeeld. "Van Brussel wijst op het CDA en D66. Uit notulen van het kabinet blijkt dat zij ook niet goed met kritische Kamerleden overweg konden.
De Friese VVD-voorzitter blijft met volle overtuiging achter haar partijleider staan, zegt ze. "Dat geldt voor alle leden van de VVD. Als er iemand goed een kabinet kan leidinggeven, dan is hij het wel."
Als het met Rutte niet haalbaar is, dan moeten daar de consequenties ook uit worden getrokken, zegt Van Brussel:
Volgens opiniemakers laat Rutte een groot gat achter wanneer hij zijn positie als partijleider zou verlaten. De vraag is of hij door zijn aanblijven jong politiek talent wel de kans geeft om door te groeien.

Zoeken naar politiek talent

Onlangs maakte de 23-jarige Habtamu de Hoop voor de PvdA veel indruk in de Tweede Kamer met zijn eerste toespraak. Op de vraag of er hier bij de VVD een 'Habtamu' in de hoge hoed zit, moet van Brussel erkennen: "Nu nog niet. Maar dat zullen jullie vanzelf zien."
In It Polytburo bespreken presentatoren Andries Bakker en Eric Ennema elke week met een gast de actuele thema's in de politiek. Dit keer zat VVD-voorzitter Zwany van Brussel aan tafel. Bekijk hier de hele uitzending.
Wat de regionale en lokale politiek betreft, vindt Van Brussel dat de verhoudingen beter kunnen. Het is een landelijk beeld: een vijfde deel van de Statenleden geeft aan niet terug te komen na hun periode in Provinciale Staten. De werkdruk is te hoog en de verdiensten zijn te laag.
Dit wordt onderschreven door commissaris van de Koning Arno Brok. Die verklaarde dat de 700 euro per maand aan compensatie 'niet eens genoeg is voor iemand met een reguliere baan.' Ook de tijdsbesteding is niet in verhouding, volgens Brok is het niet uitnodigend om Statenlid te worden.

"Er moet worden gekeken naar de verdiensten"

Dat zoveel mensen eerder stoppen, is niet goed, vindt Van Brussel. "Statenleden bouwen veel kennis op, het is niet goed wanneer zoiets verdwijnt." Het maakt het moeilijker om nieuwe mensen te winnen voor de partijlijst. "Motivatie is het belangrijkste. Maar daarnaast moet er ook een vergoeding tegenover staan die klopt. Als de verdiensten een reden zijn waarvoor mensen opstappen, dan moet daar naar gekeken worden."
Idealisme moet wel uit kunnen, zegt Van Brussel:
Vanuit die ervaring probeert Van Brussel als voorzitter nieuw talent te winnen. Daar is een scoutingscommissie voor opgezet, die gesprekken houdt over de ambities. "Want de tijdsbesteding is groot en we willen wel dat zij het volhouden."

Staten trekken wel meer dan gemeenten

Ook in de gemeentelijke politiek is het hard werken. Zelf zat Van Brussel ooit in de raad van Heerenveen. "Ik vond het leuk, maar het nam wel veel tijd. Ik was destijds bijna iedere avond en weekend bezet. Ik werkte ook nog gewoon, mijn vrije tijd ging hieraan op."
Van Brussel merkt toch op dat er meer interesse is voor Provinciale Staten dan voor de gemeenteraad. "De gemeenteraad staat dicht bij de inwoners, de Staten zijn eigenlijk abstracter. Maar toch hebben we jongeren voor wie de Staten trekken."