Waarom zou je eigenlijk de Friese taal bestuderen? Nienke Jet legt het uit

Het was haar grote droom om tandarts te worden, maar toen ze na de middelbare school drie keer werd uitgeloot voor de opleiding Tandheelkunde, moest de nu 30-jarige Nienke Jet de Vries uit Burgum iets anders bedenken. Dat was wel even lastig, maar via een omweg viel haar oog op het Fries en specialiseerde ze zich in haar moedertaal. Na haar studie kon ze op haar stageplek bij provincie Fryslân meteen aan het werk gaan. Zo'n zes jaar is ze nu beleidsadviseur Taal & Onderwijs. "Mijn kennis van de Friese taal en cultuur gebruik ik iedere dag."
Nienke Jet de Vries © Eigen foto
"Na de teleurstelling dat ik geen Tandheelkunde kon studeren, heb ik een tijdje biologie gedaan, maar ik vond de opleiding niet leuk genoeg. Toen ben ik begonnen met de bachelor Algemene Taalwetenschappen aan de Rijksuniversiteit in Groningen. Bij toeval viel mijn oog op het Fries en volgde ik een aantal vakken. Uiteindelijk heb ik de hele bachelor afgemaakt. Ik vond het geweldig om meer over mijn moedertaal te leren en ook meer over de geschiedenis, cultuur en politiek te weten te komen."
Nienke Jet komt zelf uit een meertalig gezin. "Onze moeder spreekt Fries, ons vader Nederlands en mijn oma spreekt Stellingwerfs tegen mij. Dat al die talen naast en door elkaar kunnen bestaan, daar ben ik het levende voorbeeld van", lacht ze. "Die meertaligheid was voor mij gewoon, ik had er nooit over nagedacht dat het bijzonder of anders was. Ik denk dat dat voor heel veel Friezen geldt."

Geen massastudie

Dat zou ook weleens de reden kunnen zijn waarom de meeste mensen niet zo snel aan een opleiding Fries denken wanneer ze een opleiding uitzoeken. "Eigenlijk best zonde, want het Fries is heel exemplarisch voor heel veel andere talen in de wereld." Na haar bachelor Fries volgde Nienke Jet nog een master Europese Talen & Culturen en een master Minorities en Multilingualism. Voor beide masters specialiseerde ze zich in de Friese taal en studeerde ze cum laude af. "Het zijn geen grote massastudies, dat vond ik een groot voordeel, dat je echt contact met elkaar hebt."

Advies aan provinciaal bestuur

"Mijn masterstage heb ik gedaan bij de provincie Fryslân en ik kon er na die tijd meteen aan het werk als beleidsadviseur Taal & Onderwijs. Dat doe ik nu zo'n zes jaar." Ze adviseert onder anderen gedeputeerde Sietske Poepjes over Fries taalbeleid. "Je bent constant beleid aan het bijschaven. Beleid en wetten die al jaren bestaan, moeten steeds geactualiseerd worden aan de situatie van nu. Iedereen heeft een mening over taal of een gevoel erbij. Dat maakt het werk ook zo leuk."

Wat kun je allemaal worden wanneer je de Friese taal bestudeert?

Ook de studiegenoten van Nienke Jet zijn allemaal heel snel aan het werk gekomen. "Ze zijn overal terechtgekomen: literatuurspecialist bij Tresoar, leerkracht in het middelbaar en hoger onderwijs, onderzoeker bij de Fryske Akademy of Mercator, journalist bij de Friese nieuwsmedia, taalbevorderaar bij CEDIN en Afûk, beleidsambtenaar of communicatieadviseur bij gemeenten, provincie of andere bestuursorganen. En ik kan zo nog wel even doorgaan. Het is maar net welke kant je op wilt." Volgens Nienke Jet kan het Fries voor alle studierichtingen een mooie aanvulling zijn. "Of je nu een beroep kiest in de zorg, horeca of in de rechtspraak, overal kom je met de Friese taal in contact en kan het belangrijk zijn dat je deze tweede Rijkstaal ook beheerst. Je kunt overal wel een link met taal maken."
En, de grote vraag: heeft Nienke Jet zich er uiteindelijk bij neer kunnen leggen dat ze geen tandarts is geworden? "Ik ben blij met de studierichting die ik heb gekozen, maar wanneer ik bij de tandarts de praktijk binnenstap, voel ik nog altijd wel de liefde voor dat mooie beroep.

Waar kun je de Friese taal bestuderen?

Aan de Rijksuniversiteit van Groningen kun je je specialiseren in het Fries bij de opleiding Minorities & Multilingualism. Aan NHL Stenden in Leeuwarden kun je een (vol- en deeltijd) lerarenopleiding Fries volgen (ook in combinatie met de opleiding Nederlands). Bij beide onderwijsinstellingen kun je bovendien losse vakken Fries volgen als je een andere opleiding volgt. Daarnaast biedt taalinstelling Afûk taalcursussen Fries aan en kunnen mensen zich aan de universiteit van Amsterdam en Utrecht en in Duitsland (Kiel, Flensburg, Bredtstedt) verdiepen in de (Noord)Friese taal.
Beluister hier het gesprek met Nienke Jet de Vries
Minorities & Multilingualism
Omrop Fryslân besteedt deze maand aandacht aan de universitaire opleiding Minorities & Multilingualism aan de Rijksuniversiteit Groningen, waar je je kunt specialiseren in de Friese taal. Studente Fardau Visser vertelde twee weken geleden over deze opleiding. Vwo-leerlinge Syrou van der Velde uit Nieuwehorne volgde vorige week de presentaties van de Online Bachelorweek. Volgende week vertelt professor Goffe Jensma van deze opleiding over de toekomst van de Frisistiek.