Zorgen om 'doemscenario' geluidsoverlast vliegbasis Leeuwarden

Omwonenden van de vliegbasis Leeuwarden willen dat er actie wordt ondernomen om de overlast te verminderen. Er moet gekeken worden of op een andere manier gevlogen kan worden. Sinds de komst van de F-35 neemt het aantal klachten weer toe. Het toestel maakt veel meer geluid bij de start en de landing.
In F-35 op de Ljouwerter fleanbasis © ANP
Geert Verf van de commissie geluidshinder woont in Marsum en houdt zich er veel mee bezig. Hij is in samenwerking met Defensie en het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR) aan het bekijken wat beter kan. Een van de omwonenden stelt net meer zonder geluidsbescherming buiten te kunnen zitten. Een andere merkt dat de isolatie niet meer voldoet aan de eisen. Afsluitingen bij de ramen zijn bijvoorbeeld uitgedroogd. Wat kan helpen, is een betere isolatie van de woningen.
Maar er zijn meer oplossingen mogelijk volgens Verf. "Wij moeten met elkaar om tafel om te kijken of die militaire vliegtuigen ook op grotere hoogte kunnen vliegen. Er zijn veel verbeterpunten mogelijk."

Meer klachten

Het aantal klachten in 2020 lag hoog. Er kwamen 1.326 klachten binnen van 372 unieke klagers. Marleen Molema van de vliegbasis stelt dat ze begrip heeft voor de klachten. Toch is het niet mogelijk alle klachten op te lossen. Er wordt altijd onderzocht of de klachten terecht zijn en of de vliegers zich hebben gehouden aan de regels.
De overlast is toegenomen, omdat de JSF veel meer decibels produceert dan verwacht. Maar in combinatie met de mogelijke komst van een derde squadron en een verruiming van het oefengebied is Verf bang dat de overlast groter wordt dan ooit. "Dat is een doemscenario en dat wil je echt niet hebben. Dit kan niet waar zijn, het kan anders."
Geert Verf
Er wordt gewerkt aan plannen om het Nederlandse luchtruim opnieuw in te richten. Het grootste deel van Noord-Nederland wordt dan aangewezen als oefengebied van de luchtmacht. De burgerluchtvaart gaat dan over het zuidelijke deel. Op dit moment wordt er nog hard gewerkt aan de plannen. Eind deze maand wordt de provincie geïnformeerd. Na de zomer moeten de plannen voor de herziening van het luchtruim klaar zijn.
Bij Defensie hebben ze begrip voor de zorgen van de omwonenden. Toch denkt commandant Olav Spanjer dat de overlast misschien ook wel mee kan vallen. Er komen minder toestellen en dus wordt er ook minder gevlogen, zo zegt hij. Ook worden niet alle oefeningen boven land gedaan. De hinder kan dus ook minder worden.

Buitenlandse toestellen

Er zijn zorgen dat als het luchtruim hier oefengebied wordt, er ook veel buitenlandse toestellen komen om te oefenen. Daar is volgens Spanjer geen sprake van. "Je kunt niet zomaar geluid over de grens exporteren. Daar hebben ze dezelfde zorgen als hier."
Als het aan Verf ligt, gaan ze zo lang door tot er wat verandert. "Het zijn niet twee of drie dorpen die er last van hebben, maar het is een groot deel van Fryslân dat er last van heeft. Elke dag krijg ik wel een telefoontje of een mailtje en dat motiveert je om door te gaan, want je doet het niet voor jezelf. Je doet het voor een hele grote groep mensen."