Esther Ouwehand (PvdD) in It Polytburo: veestapel met 75 procent terug brengen

De veestapel in Nederland moet met 75 procent teruggebracht worden. Dat zegt lijsttrekker Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren in It Polytburo. Alleen zo kan de ecologische balans hersteld worden.
Esther Ouwehand over onder andere de landbouw, de Friese natuur en twee adoptiekoeien in Weststellingwerf:
De manier waarop dieren gehouden worden in de meeste veehouderijen is onhoudbaar, zegt de Partij voor de Dieren. "Die conclusie werd twintig jaar geleden trouwens al getrokken, maar er is altijd een gebrek aan politieke moed geweest", zegt Ouwehand in It Polytburo. "Er wordt steeds tegen boeren gezegd: 'nu dit aanpassen, dan dat doen'. Maar dat is lapwerk. Boeren lenen geld voor innovaties, maar dan zegt de bank: prima, maar dan moet je wel meer dieren nemen. Boeren die dat niet willen stoppen, andere boeren worden te groot."
Met andere woorden: de boeren zitten klem in het systeem, volgens Ouwehand. "De politiek moet boeren helpen om om te schakelen. En de politiek moet de moed hebben om te zeggen: zo kan het niet langer."

Ouwehand en Fryslân

Als Ouwehand in Fryslân komt, gaat ze regelmatig naar Zevenhuizen in Weststellingwerf. "Daar staat het enige koeienrusthuis van Nederland. En daar leven twee koeien die de Partij voor de Dieren heeft gered en geadopteerd: de wereldberoemde Hermien en haar maatje, Zus. Altijd leuk om even te kijken hoe het met ze gaat. Het gaat heel goed met ze. Zodra het weer het toelaat, gaan ze lekker de wei in."
Een andere plaats waar Ouwehand graag komt, is het Drents-Friese Wold. "In Appelscha zit bijvoorbeeld de herberg Het Volle Leven. Daar kun je biologisch en vegetarisch een bed & breakfast doen. En dan de volgende dag een wandeling in de natuur."
It Polytburo kijkt deze week met lijsttrekkers van verschillende partijen vooruit op de Tweede Kamerverkiezingen. Esther Ouwehand was de vijfde gast in deze serie. Eerder kwamen Sigrid Kaag (D66), Lilianne Ploumen (PvdA), Wopke Hoekstra (CDA) en Lilian Marijnissen (SP) langs.
Van de partijen die op dit moment in de Tweede Kamer zitten, is Partij voor de Dieren het meest uitgesproken over dat het systeem moet veranderen. De partij wil 'radicaal andere keuzes' maken, schrijven ze in het verkiezingsprogramma. Maar wat betekende dat voor de thema's die specifiek in Fryslân spelen?

Landbouw: boeren helpen met transitie

In geen enkel land op de wereld leeft er zoveel vee op elkaar als in Nederland en alleen de landbouwsector in Amerika exporteert meer dan de Nederlandse. Een groot deel van de Nederlandse grond wordt gebruikt voor de landbouw en dat gaat ten koste van de biodiversiteit. Wat de Partij voor de Dieren betreft, gaat het aantal dieren in de veehouderij dus met 75% terug. "De helft van onze grond wordt nu gebruikt voor de veehouderij", zegt Ouwehand. "Terwijl we te weinig natuur hebben en een huizentekort. Dus met de grond die vrijkomt willen we weidegebieden maken en huizen bouwen aan de randen van bestaande dorpen en steden."
Door de veehouderij in te krimpen, produceren de boeren in Nederland weer vooral voor de eigen regio, zegt Partij voor de Dieren. Er gaat veel minder naar het buitenland. Dat systeem werkt toch niet, zegt Ouwehand. "Op de wereldmarkt moet je zoveel mogelijk produceren voor zo weinig mogelijk kosten. Maar Nederland is een duur land, dus op kosten ga je het niet winnen. Dat is geen verdienmodel. Het zijn altijd andere partijen die verdienen aan de boeren." Dan doelt Ouwehand op bygelyks supermerken en de banken.
Het inkrimpen van de veestapel betekent wat de Partij van de Dieren betreft niet automatisch dat er voor boeren minder plaats is. De partij wil de boeren financieel helpen om over te schakelen naar een duurzame productie.

Natuurgebieden verbinden en biodiversiteit opknappen

Voor de natuur wil de Partij voor de Dieren dat natuurgebieden aan elkaar verbonden worden. Dan kan de natuur zich beter ontwikkelen en veel vogel- en insectensoorten gered worden.
Door landbouwgrond om te vormen tot natuurgebieden, knapt de biodiversiteit weer op en loopt de uitstoot van broeikasgassen terug, is het plan van de partij. Grondeigenaren moeten er wel voor vergoed worden.
Dat opknappen fan it bioferskaat helpt greidefûgels. Dy ha no net genôch fretten. Neffens Ouwehand wurde predatoaren lykas de foks no oanwiisd as skuldige dat de fûgels it dreech ha, mar is dat net terjochte. It komt earder troch drûchte bygelyks en de monotone grûn.
Dat opknappen van de biodiversiteit helpt weidevogels. Die hebben nu niet genoeg voedsel. Volgens Ouwehand worden predatoren zoals de vos nu aangewezen als schuldige dat de vogels het lastig hebben, maar is dat niet terecht. Het komt eerder door de drooge"Je moet zorgen dat het ecosysteem meer in balans komt. Bloemenrijke akkerranden, diversiteit in de weilanden. Dan heeft de weidevogel meer kans op leven."
De Partij voor de Dieren zit wat in een spagaat als het gaat om schone energie. Voor zonne-energie ligt een oplossing voor de hand, die moeten zoveel mogelijk op daken. Dan hebben mensen er minder last van en blijft de ruimte ook leeg. Maar windenergie is lastiger, want daar kunnen vogels last van hebben. "Als we geen windmolens plaatsen, zijn de effecten voor de natuur ook heel groot", zegt Ouwehand. "We moeten windmolens niet neerzetten op vogelroutes." Ook de natuur en de zee wil de partij zoveel mogelijk ontzien bij het plaatsen van windmolens. Volgens Ouwehand is het veel belangrijker om het energiegebruik te verminderen, zodat er minder energie nodig is.

Geen gaswinning in natuurgebieden

De Partij voor de Dieren wil van het gas af. Het doel van de partij is dat Nederland in 2030 geen gas meer gebruik. Dat wil de partij voor een groot deel oplossen door huizen en andere gebouwen beter de isoleren. Als er minder gas gebruikt wordt, hoeft er minder gast gewonnen te worden. In Fryslân liggen veel kleinere gasvelden, die die aangeboord worden nu het grote Groninger gasveld niet meer gebruikt wordt. Mijnbouw-activiteiten zoals gas- of zoutwinning in natuurgebieden wil de partij helemaal niet meer toegestaan.
Dat geldt dus ook voor de Waddenzee. Dat is in UNESCO-werelderfgoed en verdient het om beter beschermd te worden, vindt de partij. Niet alleen gaswinning, maar ook visserij wordt verboden in dat gebied, als het aan Partij voor de Dieren ligt.

Meer huizen, meer groen bewaren

De partij van Ouwehand wil thuiswerken gemakkelijker maken. Dan hoeven mensen minder vaak te verhuizen naar plaatsen waar meer werk is en ontstaan minder krimpregio's. Ook is het belangrijk dat de scholen, supermarkten en buurtbussen op peil blijven.
Om lokale ondernemers in het MKB te steunen, wil de partij dat er een extra belasting komt op online aankopen. Daartegenover staat dat er voortaan geen btw meer staat op gezonde producten, openbaar vervoer, cultuur en reparatie.
De partij wil ook meer huizen bouwen. Er komt ruimte voor als er minder dieren in de landbouw gebruikt worden. Maar om wat aan het huizentekort te doen wil de Partij voor de Dieren ook leegstaande kantoren ombouwen naar woningruimte. De doorstroming moet ook beter. Daarna worden dorpen en steden pas uitgebreid aan randen. De partij vindt het wel belangrijk dat het groene gebied om plaatsen heen, groen blijft.

Openbaar vervoer verbeteren op het platteland

Om alle plaatsen goed bereikbaar te maken, wil de partij geld steken in het openbaar vervoer. Dat moet betrouwbaar, betaalbaar en toegankelijk worden, ook op het platteland. Verder wil de partij dat de reistijd tussen het Noorden en de Randstad korter wordt. De Partij voor de Dieren is, net als bijna alle andere partijen, voor de aanleg van de Lelylijn. Die moet er zo snel mogelijk komen, vindt de partij. Verder willen ze ook meer bussen inzetten, die wel duurzaam moeten worden.
Het reizen met het openbaar vervoer moet aantrekkelijker worden. Daarom wil de partij ook dat mensen die niet veel kilometers maken met de auto, minder geld betalen dan mensen die meer rijden. Kilometerheffing dus. Maar de partij wil nu een uitzondering maken voor mensen in dunbevolkte gebieden. Daar is het nu vaak niet mogelijk om voor een ander vervoersmiddel te kiezen. Dat wil de partij op termijn oplossen door daar ook voor beter openbaar vervoer te zorgen.

Zorg in de regio overeind

De partij wil ervoor zorgen dat gemeenten genoeg geld hebben voor een goede jeugdzorg. Toen veel zorgtaken overgingen van het Rijk naar de gemeenten, zorgde dat voor veel financiële tekorten bij de gemeenten. In veel gevallen is daarom de kwaliteit van de zorg ook minder geworden. De partij wil ook de verleners van WMO-zorg beter steunen en betalen.
En regionale ziekenhuizen mogen niet verdwijnen, vindt de Partij voor de Dieren. Alleen complexe zorg moet ondergebracht worden bij gespecialiseerde ziekenhuizen.

Anderhalve Fries

De enige kandidaat voor de Tweede Kamerverkiezingen van de partij die op dit moment in Fryslân woont, is Caroline de Groot. Ze woont in Warten en staat op plaats 29 van de kandidatenlijst. Op dit moment is ze het enige raadslid van de Partij voor de Dieren in Fryslân. Op plaats 5 van de lijst staat Lammert van Raan, geboren en getogen in Harlingen. Hij zit sinds 2017 voor de partij in de Tweede Kamer. Op dit moment woont hij in Amsterdam. In de peilingen staat de Partij voor de Dieren op vier tot zes zetels.