Winterblog zondag 7 februari: wegen blijven spekglad

Een aantal basisscholen, die morgen na een tijdelijke lockdown weer open mogen, blijven toch dicht. Ze doen dat vanwege het winterweer. In ieder geval blijven alle scholen van schoolkoepel Arlanta in Noardeast-Fryslân en Dantumadiel dicht. Hetzelfde geldt voor Noventa in Achtkarspelen.

Ook de Master Frankesskoalle in Earnewâld gaat maandag niet open. "Onze meesters en juffen moeten allemaal over smalle toegangsweggetjes naar Earnewâld toe komen", zegt directeur Chris van Hes tegen RTV NOF. "Dat vind ik met de sneeuw en gladheid niet verantwoord. Daarom hebben onze schoolkinderen morgen nog een extra dag vrij gekregen."

De scholen van Proloog in Leeuwarden en omgeving gaan in principe wel open, zegt directeur Albert Helder. De Montessori-school in Leeuwarden van Proloog blijft wel dicht, omdat veel leraren buiten de stad wonen.

Tal van middelbare scholen waren al grotendeels dicht, waarbij ze voor examenleerlingen en sommige andere uitzonderingen wel beperkt open waren. Morgen blijven de meeste middelbare scholen helemaal dicht. Dat geldt onder andere voor de scholen van het Lauwers College, het Liudger, het Stellingwerf College (tot en met woensdag), Sevenwolden en het Dockinga College.

De coronamaatregelen werden zondag tijdens de sneeuwpret goed nageleefd, constateert het Veiligheidsberaad, waarin alle 25 veiligheidsregio's zitten. "In de meeste veiligheidsregio's is een grote hoeveelheid sneeuw gevallen. Dit leidde in veel gevallen tot sneeuwpret; wandelende mensen en spelende kinderen domineerden het straatbeeld. Gelukkig hielden verreweg de meeste mensen zich hierbij goed aan de coronamaatregelen", zegt het Veiligheidsberaad.

"Natuurlijk was het op sommige plekken zoals bijvoorbeeld in parken wat drukker dan normaal, maar dit heeft niet tot noemenswaardige problemen geleid, behalve dan dat de sneeuw en de vorst wel ernstige beperkingen op het verkeer hadden en hebben. Het advies om niet onnodig op reis te gaan blijft onverkort van kracht."

De meeste mensen met een abonnement op de krant krijgen morgenochtend geen ochtendkrant op de mat. De extreme weersomstandigheden maken het onmogelijk om maandagochtend in Nederland ochtendkranten te bezorgen, zo meldt een woordvoerder van DPG Media: "Door het huidige winterweer achten de uitgeverijen het niet verantwoord om chauffeurs, distributeurs en bezorgers de weg op te sturen."

Het gaat om alle titels van DPG Media en Mediahuis, die verschillende landelijke kranten uitgeven, maar ook de Leeuwarder Courant en het Friesch Dagblad.

Filmen met dit winterweer is niet eenvoudig, zegt Omrop-verslaggever Wytse Vellinga. Hij maakt bijna alles met zijn mobiel. Normaal lukt dat bijna altijd, maar de kou maakt het er niet makkelijker op.

Toch heeft hij dit vandaag kunnen filmen:

Drie jonge mannen zijn zondag bij Drachten van de weg geraakt op het Noorderend. De auto belandde in de sloot. Het ambulancepersoneel heeft de jongens gecontroleerd, maar niemand hoefde naar het ziekenhuis.

Het standbeeld van Bartje in het centrum van Assen is niet alleen goed gekleed tegen het koude winterweer, maar draagt ook de Simmer yn Fryslân-zonnebril!

Er kan geen Elfstedentocht worden gehouden in coronatijd. Voorzitter Wiebe Wieling van de Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden laat in een korte reactie aan het ANP weten dat aan de eerdere stellingname van het bestuur niets is veranderd.

De GGD is van plan om maandag alle test- en vaccinatielocaties weer te openen. Zondag bleven alle locaties dicht, vanwege code rood door het winterse weer. Maandag is code oranje van kracht. Mocht het toch nog code rood worden, dan blijven de locaties wel gesloten. Mocht het toch nog code rood worden, dan blijven de locaties wel gesloten. Dat zegt de landelijke GGD-organisatie. Een woordvoerder van de GGD Fryslân weet nog niet hoe het komt in onze provincie.

Het is flink koud buiten op dit moment en de weersomstandigheden zijn in tijden niet zo extreem geweest in Fryslân. Sytse Schoustra van Terschelling legt zelfs de vergelijking met de heftige winter van 1979. "Het is op Terschelling nu behoorlijk bar en boos. Er staat een dikke sneeuwjacht." Er staat ook een flinke wind, windkracht 8. "Het vriest ook -3, dus dan heb je een windchill (gevoelstemperatuur, red.) van -15. Het is niet echt aangenaam buiten."

Sinds '79 heeft Schoustra niet meer zulke barre weersomstandigheden meegemaakt. Hij blijft daarom ook lekker warm binnen. "Ik blijf zo veel mogelijk achter het raam staan. Dan maak ik zo nu en dan een foto of een filmpje. Het is geen doen buiten." Er zijn niet veel mensen op straat te vinden, volgens Schoustra. "Je ziet zo nu en dan iemand met gekromde rug buiten lopen tegen de wind in." Het zicht is ook slecht. "Ik schat een kilometer."

Zondag geldt de hele dag code rood vanwege de sneeuwval en gladheid. Die waarschuwing loopt af om middernacht, maar weerinstituut KNMI heeft zojuist code oranje afgegeven voor maandag tot 12.00 uur.

De meeste leerlingen van de middelbare school Simon Vestdijk in Franeker hebben sowieso al online les, maar maandag geldt dat voor alle leerlingen van de school. De ervaringen zijn goed met online onderwijs, schrijft de school aan de ouders en verzorgers, en met het verwachte weer lijkt het de school beter om alle lessen thuis te laten plaatsvinden.

Hetzelfde geldt voor het Leeuwarder Lyceum en Liudger Splitting in Drachten.

De treinen van de NS rijden maandag 'mondjesmaat', meldt het vervoersbedrijf. Zondag reed een groot deel van de treinen helemaal niet vanwege het extreme winterweer. Door de wind en sneeuw zijn er veel storingen.

"Een veilige en betrouwbare reis van onze reizigers en medewerkers staat voorop. Daarom hebben NS en ProRail samen moeten besluiten vandaag geen treinen meer te rijden. Wij kunnen reizigers op dit moment nog geen zekerheid geven over het aantal treinen, de trajecten en de frequentie. Hiervoor zijn we afhankelijk van de verdere ontwikkeling van eventuele storingen op het spoor", aldus de NS.

Overal in Fryslân zijn de sneeuwschuivers van de provincie, Rijkswaterstaat en de gemeentes druk bezig met het sneeuwvrij maken van alle wegen. Ook wordt er gestrooid om te voorkomen dat het glad wordt. De voortuigen van de provincie strooien alleen in het zuidwesten al 3 ton zout.

In het park Heremastate in Joure probeert een jongen te skiën vanaf de bult. En het ging nog goed ook!

De Provinciale Waterstaat heeft het al de hele dag ontzettend druk met het schoonmaken en schoon houden van de wegen in Fryslân. "De sneeuwploegen hebben er veel werk van om alle wegen bereikbaar te houden", vertelt Sjoerd Marten Vrieswijk van de provincie.

Ook de bussen van Arriva rijden zondag niet meer in Fryslân en Groningen. Dat heeft de vervoerder zojuist bekendgemaakt. Maandagochtend bekijkt Arriva de weerssituatie opnieuw en besluit de vervoerder of de bussen weer rijden.

De treinen van Arriva rijden wel.

Het is in de hele provincie rond de -4 graden. De gevoelstemperatuur ligt echter flink lager, tegen de -14. "De wind waait en die koelt je huid ook af. Dat maakt het voor het gevoel ook veel kouder", legt Piet Paulusma uit.

Het stuift ook flink, zo is meteen te merken als je naar buiten kijkt. Op de Waddeneilanden ligt er ook sneeuw. Later vanavond kunnen we in het Noorden van het land nog meer sneeuw verwachten. Het wordt dan rond de -5 of -6 graden. Er staat al flink wat sneeuwijs, wat gladheid kan veroorzaken.

Morgen nog meer sneeuw. De koude temperaturen en harde wind blijven. De komende nachten blijft het ook koud.

Het water in Harlingen staat zo laag dat zelfs de pootjes van de Walvis (de fontein in de haven) zichtbaar worden. En het strand lijkt wel een poolvlakte.

De NS heeft bekendgemaakt dat er de hele dag geen treinen meer zullen rijden vanwege het winterweer en het toenemende aantal storingen aan de infrastructuur en wissels. "Op dit moment zijn er te veel storingen om een betrouwbare treindienst te kunnen bieden", zegt een woordvoerder. De NS zet ook geen bussen in als vervanging.

Door de harde oostenwind was er bij Holwerd sprake van extreem laag water, laat Rijkswaterstaat Noord-Nederland weten. "Een waterstand van -NAP 2.43m is anderhalve meter lager dan normaal en komt maar eens in de paar jaar voor," zo schrijft relatiemanager regio Waddengebied Jan Visser op Twitter.

Diverse ijsverenigingen in Fryslân komen uit hun winterslaap vandaan en informeren hun leden op sociale media over de stand van zaken op de ijsbaan. "Niet de beste start van een mooie ijsvloer. Maar het begin is er!", laat IJsclub Jirnsum weten op Facebook.

"Met de komst van koning winter in ons land heeft ijsclub Oudwoude e.o. vanmorgen de eerste voorbereidingen gedaan," laat de ijsploeg van Oudwoude vrijdag weten. Ook in Britsum zijn ze druk: "Laat het maar goed vriezen, dan kan de jeugd tm 12 jaar hier snel op schaatsen!". IJsclub Naar Buiten in Oldeholtpade houdt hoop: "Als de voorspellingen uitkomen, gáát het gebeuren! Er zijn regels die gelden en daar zullen we ons aan zullen moeten houden maar o wat zou het leuk zijn!"

IJsclub Vriendschap uit Holwerd laat weten dat zondag de 'rayonhoofden' weer bijeen zijn geweest. Bij de baan zijn kleden opgehangen om de ergste wind op te vangen. Er zitten nog te veel windwakken in de baan. Iedere dag checkt de ijsclub de stand van zaken. "En omdat er een langere periode van vorst aan zit te komen gaat de baan pas open als ook de volwassen kunnen rijden."

De A7 bij Zurich in de richting van Hoorn was tussen Kornwerderzand en Den Oever enige tijd dicht vanwege een geschaarde vrachtwagencombinatie. Intussen is de weg weer vrijgegeven, zo meldt ANWB Verkeersinformatie.

Op meerdere plekken in Fryslân zijn zondagmiddag auto's van de weg en in de sloot beland. Dat gebeurde onder andere in Franeker, Oosterwolde en Tzummarum.

Het Hooglandgemaal in Stavoren is nog in bedrijf om de hoge waterstand in de Friese Zuidwesthoek verder omlaag te brengen. Door de harde oostenwind is de waterstand in de kanalen, vaarten en meren hoog. De wind heeft het water vanuit het noordoosten die kant opgestuwd en daardoor is er veel stroming. Afgelopen week is Wetterskip Fryslân al begonnen met het verlagen van de waterstand. Als de gewenste stand is bereikt, gaat ook het Hooglandgemaal uit.

De winterse neerslag zorgt in Wolvega voor veel plezier bij jong en oud. Meerdere mensen zijn naar een bult in het dorp gekomen om te sleeën.

Sjoerd Marten Vrieswijk van provincie Fryslân geeft een update van de situatie op de Friese wegen. "We hebben nog geen meldingen van ongelukken door glijpartijen doorgekregen," zegt Vrieswijk. "Het gaat goed en er is niet veel verkeer. Wie er écht op uit moet: pas je snelheid aan, want het kan glad zijn."

Volgens Vrieswijk kan er met name in het zuiden van de provincie sprake zijn van duinvorming. "Daar hebben we er de meeste moeite mee. Op bepaalde plekken slaat het meer neer, daar hebben we extra werk van. Er zijn bij ons nu 65 man aan het werk, we doen er alles aan om de wegen bereikbaar te houden."

Op de bult in park Heremastate in Joure zijn kinderen en ouders druk aan het sleeën. Het waait hard en de dikke kleren moeten aan, maar deze kans komt niet heel vaak voorbij.

De winterse storm heeft ook zijn tol geëist bij voetbalclub Harkemase Boys. Zo is de televisietoren van de tribune gewaaid en zijn dugouts omvergeblazen. Voor zover bekend, is daar niemand bij gewond geraakt.

Brandweer Fryslân roept mensen op om als ze aan het sneeuwruimen zijn, ook even de brandkranen mee te nemen en sneeuwvrij te vegen. Dergelijke brandkranen staan vaak op strategische punten in de straat of berm en hebben een rood bordje. De grote hoeveelheid sneeuw kan ervoor zorgen dat de kranen onder de sneeuw begraven worden.

De politie waarschuwt dat mensen een boete kunnen krijgen als ze zondag wegrijden zonder de auto goed sneeuwvrij te hebben gemaakt. Het voorruit en de zijramen moeten helemaal bij van sneeuw zijn, anders kan er een boete van 259 euro volgen. Ook de verlichting en de kentekenplanten moeten goed zichtbaar zijn.

In Drachten was er vanochtend voldoende sneeuw gevallen om een ware iglo te bouwen. Deze drie kinderen zijn tijden bezig geweest, maar het is ze gelukt om een sneeuwhuisje te maken!

Rederij Doeksen, die op Vlieland en Terschelling vaart, meldt geen problemen. De veerboten varen volgens de dienstregeling, zoals al was verwacht.

Wagenborg Passagiersdiensten heeft wel enkele afvaarten naar Ameland en Schiermonnikoog geannuleerd.

Voor het openbaar vervoer zijn er een aantal zaken veranderd. Bij de NS rijden er nu zeker tot 12.00 uur geen treinen door het land. ProRail laat wel weten dat in Fryslân en Groningen de treindienst van Arriva weer opgestart wordt.

Arriva heeft een eigen pagina met de meest actuele informatie. Dit omdat de reisplanners niet altijd actueel zijn.

Volgens Vogelbescherming Nederland is het juist met dit weer belangrijk om vogels een beetje te helpen. De organisatie geeft een aantal tips.

Voor kinderen levert het winterweer veel plezier op, zo ook voor Merel (6) uit Leeuwarden:

Meerdere sneeuwschuivers zijn zondagochtend op pad gegaan om de snelwegen begaanbaar te houden. Er wordt zowel sneeuw geschoven als zout gestrooid. Deze wagens zijn aan het werk op de A7 bij Folsgare.

Vanaf zondag wordt het volop winter, zegt weerman Piet Paulusma. Niet overal in de provincie ligt zondagochtend al evenveel sneeuw, maar langzaamaan wordt dat wel meer. "De situatie zoals het nu lijkt is een van sneeuw en lichte sneeuw. Het sneeuwt nog niet eens heel erg lang hier. In het zuiden wat meer, in het noorden wat minder. We zitten natuurlijk met storm in het Waddengebied. De gevoelstemperatuur is al aardig laag: in Bolsward bijvoorbeeld al -14 graden."

Fryslân is zondagochtend opgedeeld in twee helften, zo lijkt het wel. "Boven de lijn Harlingen-Leeuwarden-Drachten lijkt het nog aardig groen. Daar zijn we met name zout aan het strooien. Maar onder die lijn moeten we naast het strooien ook manmachtig sneeuwschuiven", zegt gladheidscoördinator Sjoerd Marten Vrieswijk van de provincie.

Ook Heerenveen doet al winters aan, zo laat wethouder Jelle Zoetendal op sociale media zien:

Ook gemeente De Fryske Marren is op dit moment aan het zoutstrooien. In totaal gaat het in deze gemeente om meer dan 480 kilometer aan openbare wegen en fietspaden. De precieze strooiroutes zijn te vinden op deze kaart.

Sneeuwschuivers en strooiwagens van Rijkswaterstaat maken zich zondagochtend opnieuw gereed om de wegen op te gaan. Rond half zeven in de ochtend stond er zowat een file op het Noorderend in Drachten van vrachtwagens. Zaterdagavond is Rijkswaterstaat al om 19.25 uur begonnen met strooien. Waar de watens van Rijkswaterstaat precies rijden, is te volgen op deze kaart.

Ook in Joure werden de mensen wakker met een laagje sneeuw: door de harde wind is die op de ene plek dikker dan op de andere plek. Op gedeelten waar de sneeuw is weggewaaid, kan het geijzeld hebben en flink glad zijn. Bij het knooppunt naast de A7 zochten diverse automobilisten een parkeerplaats op.

Het verschilt in Fryslân nog aardig hoeveel sneeuw er ligt: op sommige plekken in het noorden ligt er nog amper wat, terwijl er in andere dorpen al een aardige laag ligt.

Landelijk gezien is er voor het eerst sinds januari 2010 sprake van een sneeuwstorm. In het Waddengebied en op de Houtribdijk stormt het met windkracht 8 en sneeuw. Ook op andere locaties in Fryslân en Noord-Holland zou dit het geval kunnen zijn, melden weerbureaus. Zaterdag kreeg de storm van het KNMI de naam 'Darcy.' Voor een officiële sneeuwstorm met het op een weerstation van het KNMI minstens een uur lang windkracht 8 waaien en tegelijkertijd moet er sprake zijn van sneeuw.

Diverse gemeenten in de provincie zijn weer begonnen met het strooien van zout op de wegen. Zaterdag zijn strooiwagens al begonnen met rijden, zodat er vooraf al zout onder de verwachte sneeuw zou komen te liggen.

In Fryslân is het op bepaalde plekken ontzettend glad op de weg. Het advies is om niet de weg op te gaan als het niet noodzakelijk is. Mochten mensen wel de weg op moeten, dan is het advies om goed voorbereid weg te gaan, alert te zijn en het rijgedrag aan te passen.

Op dit moment rijden er nog geen treinen: de ProRail start in ieder geval tot 10.00 uur het treinverkeer nog niet op in verband met het strenge winterweer en het groter wordende aantal storingen op het spoor. Dat is met name bij wissels het geval. Er zou zondag een aangepaste dienstregeling worden opgetuigd met minder treinen.

Het geldt voor zowel NS als Arriva. Reizigers kunnen het beste de berichten op ns.nl, arriva.nl en de apps in de gaten houden.

In Drachten werd de brandweer midden in de nacht opgeroepen voor stormschade. Aan De Bank dreigde een zendmast om te vallen door het stormweer. Met een hoogwerker heeft de brandweer de antenne korter gemaakt, zodat de mast niet zoveel wind meer kon vangen. De mast stond in de achtertuin van een bewoner. Na ongeveer een uur waren de brandweerlieden terug op de kazerne.

Een goedemorgen en welkom bij dit liveblog over het extreme winterweer in Fryslân. Volg in dit liveblog de situatie in de provincie van minuut tot minuut.