Omrop TIP: Fryslân DOK 100 jaar Klaas Koopmans
Honderd jaar na zijn geboorte brengt Fryslân DOK op 6 en 7 februari een nieuw portret van de kunstschilder Klaas Koopmans. Hij schilderde het Friese landschap en maakte diepe indruk met zijn gestichtstekeningen.
Klaas Koopmans (Garyp,1920-2006) werd bekend door zijn expressionistische schilderijen van het Friese landschap. Maar misschien nog wel meer door de indringende tekeningen die hij maakte tijdens zijn opnames in psychiatrische inrichtingen. In Museum Dr8888 is eind 2020 een overzichtstentoonstelling van zijn werk ingericht onder de titel 'Waanzinnig!' Het museum hoopt deze na de lockdown opnieuw onder de aandacht te brengen.
Klaas Koopmans hoort bij de canon van de Friese kunst. Met vier bevriende schilders (Jan Frearks van der Bij, Pier Feddema, Sjoerd Huizinga en Jaap Rusticus) vormde hij de groep 'Yn 'e line' en vertegenwoordigde zo het expressionisme in Friesland. Zoals de kunstenaars van 'De Ploeg' dat waren in Groningen.
Koopmans werd meermalen opgenomen in psychiatrische inrichtingen, soms maandenlang. Hij schetste dan zijn medepatiënten en het personeel. Honderden gevoelvolle en rake tekeningen van mensen in de verdrukking zijn daarvan het resultaat. Pas eind jaren zeventig mocht dit werk voor het eerst aan het publiek getoond worden, vanwege de taboesfeer die er lang omheen hing. Nu maken de tekeningen deel uit van museumcollecties.
Annet Huisman is de programmamaker van deze Fryslân DOK. De basis is de documentaire die Piter Tjeerdsma in 1991 maakte van Klaas Koopmans. Zijn eigenzinnige karakter en werk spat van het scherm. Dochter en galeriehouder Anje Wester en zoon Gosse Koopmans, zelf ook kunstenaar, geven hun persoonlijke visie op hun vader en zijn werk.
"Als ik mij zwak voel dan ben ik machtig"
Jan Henk Hamoen kende de diepgelovige Klaas Koopmans van toen hij als jonge dominee in het dorp Garyp werkte. "Als ik mij zwak voel dan ben ik machtig" is een zin uit de brieven van Paulus (2 Kor. 12:10) die wordt aangehaald door Koopmans. Hij ervoer het als steun en inspiratie om het soms lastige leven en scheppend werk te blijven volhouden.
Fryslân DOK: Klaas Koopmans 100 jaar, "Als ik mij zwak voel dan ben ik machtig"
