Arts-microbioloog Annemarie van Elsacker: "Het is best spannend nu"

Arts-microbioloog Annemarie van Elsacker en GGD-arts Everhard Hofstra schoven maandagmiddag een uur lang aan in Weistra op Wei. Zij gaven antwoorden op vragen van luisteraars.
© Shutterstock.com (Horth Rasur)

Wat is de Britse variant van het virus, en wat is het verschil met het oude coronavirus?

"De Britse variant is een van de mutaties die we kennen, die kennelijk wat makkelijker zichzelf kan hechten aan cellen en kan zorgen dat die cellen nieuwe virusdeeltjes maken. Dat is wat het virus doet, het plakt aan je cellen en dan wordt het door die cellen mee opgenomen en dan gaat het virus zorgen dat die cel een soort fabriek van nieuwe virusdeeltjes wordt. Dat doet deze variant wat succesvoller dan de eerdere die we kennen," legt arts-microbioloog Annemarie van Elsacker uit.
"Virussen zullen altijd veranderen omdat er zoveel hele nieuwe kopietjes worden gemaakt, zullen er altijd kopieerfoutjes worden gemaakt en dat resulteert in veranderde virusdeeltjes. Een deel kan niet levensvatbaar zijn, of een deel dat niet merkbaar anders is dan we al hadden of een deel dat ander gedrag vertoont. Tot nu toe is er geen aanwijzing dat we die Britse variant niet vinden in onze testen. Ook is er geen aanwijzing dat de vaccinatie er niet effectief tegen zou zijn."
Wat is de Britse variant?

Wanneer is de inenting effectief tegen corona, en ben ik beschermd?

"Je krijgt in principe twee spuiten. De volle effectiviteit van de vaccinatie is bereikt na die tweede spuit. Een week of drie, vier daarna. Het wil niet zeggen dat het in de tussentijd niet al enige bescherming heeft, maar het maximale is na de tweede spuit. Die onderzoeken zijn gedaan bij hele grote groepen vrijwilligers. Het is lastig om te zeggen wanneer het voor een individu de volle waardigheid heeft. Het lichaam wordt geplaagd door die vaccinatie en dan moet het reageren door afweercellen en antistoffen te gaan maken. De een is daar wat sneller in dan de ander", legt Van Elsacker uit.
Wanneer is de spuit effectief?
Bianca Jongsma krijgt de eerste prik © GGD Fryslân

Hoe werkt het straks met de vaccinatiecampagne? Hoe weet ik waar en wanneer ik een prikje kan halen?

"Mensen die werken in de zorg en aan de beurt zijn, krijgen van hun werkgever een bericht en straks zullen de anderen, de mensen die thuis wonen en aan de beurt zijn omdat ze in de doelgroep vallen qua leeftijd of anderszins ook bericht van de overheid hoe ze een afspraak kunnen maken", legt GGD-arts Everhard Hofstra uit.
Hoe werkt het met een afspraak voor vaccinatie?

Hoe staan wij er nu voor in Fryslân?

"Het is best wel spannend. Als die Britse variant zo succesvoller is in het zich verspreiden, dat grotere aantal mensen toch weer besmet raken, dan zul je dus ook weer grotere aantallen mensen ziek hebben. Ook al is het maar een klein deel van het totale aantal besmette mensen, in absolute zin worden dat toch weer grotere aantallen dan we aankunnen, als je niet oppast. Dan lopen de ziekenhuizen eind maart weer vol", zegt Van Elsacker.
"We moeten ons echt aan die maatregelen houden en als we met zijn allen de kwetsbare mensen kunnen beschermen, dan hoop ik dat het we het met elkaar redden. Daarna komt best wel weer een periode dat we meer lucht krijgen, omdat we naar buiten kunnen en het weer beter is. Zodat de plekken en de momenten waarop je het aan elkaar overdraagt in de winter weer wat minder worden. Misschien is het nu wel de zwaarste tijd die we hebben met elkaar."
Hoe staan wij er nu voor in Fryslân?
© Omrop Fryslân, Arjen Bosselaar

Wat is het verschil tussen al die verschillende vaccins, en wanneer krijg je welk vaccin?

"De werking is op hoofdlijnen zeker vergelijkbaar. Je probeert het lichaam door het aanbieden van een stukje virus te prikkelen om alvast afweer op te bouwen voor wanneer je het echte virus tegenkomt, zodat je daar niet meer ziek van wordt", legt Van Elsacker uit.
"Wij maken op dit moment niet de keuze wie wanneer welk vaccin krijgt. Gezien de schaarste en de leveringslogistiek, kiest de overheid voor ons", vervolgt Van Elsacker. "Daarbij is wel gezegd dat met name vaccins van Pfizer en Moderna qua manier waarop ze gemaakt zijn wel heel geschikt zijn voor ouderen. Ik verwacht dat vooral die voor de ouderen zullen zijn en dat de 'gewone burger' krijgt wat het land binnenkomt."
Daar voegt Hofstra aan toe: "Voor iedere doelgroep wordt er een geschikt vaccin gekozen. Als je aan de beurt bent voor vaccinatie krijg je een vaccin dat voor jou geschikt is."
Welk vaccin krijg ik?

Kan ik met een vaccinatie nog anderen besmetten?

Van Elsacker: "Dat is een van de dingen die we nu onderzoeken. We weten wel dat als je gevaccineerd bent, je beschermd bent tegen ernstig ziek worden. We weten niet of je dan ook helemaal niet meer het virus in je neus kunt krijgen, kunt aanmaken en kunt verspreiden. Dat is van de dingen die nauwlettend gevolgd zal worden in de tijd die voor ons ligt."
Kan ik na een prik nog anderen besmetten?