Hoe gaan Friese kerken om met corona en de kerstdagen?

Een digitale dienst, een verfilming van een modern kerstverhaal of een koor door de hele stad? Elke kerk in Fryslân gaat anders om met de kerstviering dit jaar. Het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO), waarbij 31 kerkgemeenschappen zijn aangesloten, geeft het advies om zoveel mogelijk thuis te blijven. Maar hoe kerken hier invulling aan geven, is aan hen.
Krystfieringen yn coronatiid
Het CIO adviseert de kerken om de kerstnachtdienst niet fysiek te laten doorgaan, maar online uit te zenden. Volgens predikant Wim Beekman van de protestantse kerk in Fryslân reageerden de Friese kerken met twee woorden: 'jammer' en 'begrijpelijk'. "Jammer, want we gaan het echt missen. Maar ook heel begrijpelijk, want de besmettingen nemen toe, ook in Fryslân. Het is niet verantwoord om dan allemaal samen te komen in de kerk."

'Risicovol'

Beekman vindt het dan ook jammer dat er nog steeds kerken zijn die diensten met honderden mensen organiseren. "Ik denk dat dat risicovol is. Zeker omdat naar de kerkdiensten ook heel veel ouderen komen, mensen met een broze gezondheid. Dan denk ik dat het niet verantwoord is."
Lege kerken op kerstavond door het coronavirus © Timo Jepkema, Omrop Fryslân
Verslaggever Timo Jepkema met classis predikant Wim Beekman van de protestantse kerk in Fryslân
De PKN-gemeente Berltsum neemt van tevoren filmpjes op en zendt die uit op kerstavond 24 december. Schoolkinderen met kerstballen en kerstwensen, een preek en muziekvereniging Opmaat uit Berltsum zijn te zien in de film. Maar daar was wel enige creativiteit voor nodig. Initiatiefnemer Carlijn Niesink heeft zelf een camera gekocht en zichzelf het in elkaar zetten van de filmpjes aangeleerd.
Kinderen nemen alvast een kerstdienst op © Omrop Fryslân, Timo Jepkema
De Pax Christi-parochie van Dokkum en Burgum kiest ervoor om de kerstnachtdienst te streamen. Maar op beide kerstdagen is 's ochtends wel gewoon fysiek een dienst. De parochie kon namelijk maar één keer een stream betalen. Bij die diensten kunnen maximaal dertig mensen aanwezig zijn. Als er meer aanmeldingen zijn, wordt er geloot en gekeken naar mensen uit één huishouding.

Grote investering

Classispredikant van de Protestantse kerk Fryslân Wim Beekman herkent dit beeld. "Voor sommige gemeentes is het lastig om te beginnen met een online kerkdienst, maar er zijn wel steeds meer kerken die beginnen na te denken om toch te investeren." Volgens Beekman maken sommige gemeenten deze keuze nu pas, omdat het voor hen een grote investering is om de dienst online uit te zenden. "Daar komt bij dat veel kerken verwijzen naar de kerkdiensten van Omrop Fryslân. Dan hebben ze minder de noodzaak om het zelf te regelen."

Modern kerstverhaal

De PKN-gemeente van het Friese dorp Munnikezijl en het Groningse dorp Lauwerzijl heeft ook een online stream op kerstnacht. De jongeren hebben zelf allemaal filmpjes gemaakt en vertellen een moderne variant van het Bijbelverhaal. Dus niet Jozef en Maria op een ezel, maar in een elektrische auto.
© Omrop Fryslân, Timo Jepkema

Kijk om je heen

De Vrije Baptistengemeente Bethel in Drachten wilde een kinderkerstfeest organiseren, maar heeft dit afgelast vanwege de lockdown. Nu komt er een digitale dienst met een kinderprogramma en een dienst op kerstnacht. De Bethel roept op, om om je heen te kijken naar mensen die alleen zijn en hen uit te nodigen om naar de dienst te kijken.

Kerstliedjes

In Bolsward pakken ze het deze kerstdagen heel anders aan. De protestantse kerk roept mensen op, om op kerstavond op de hoeken van de straten en pleinen bekende kerstliedjes te zingen in kleine groepjes met het eigen gezin.
Omrop Fryslân zendt kerstnacht live op televisie en internet een extra kerkdienst uit, een speciale kerstnachtdienst. Vanuit de Martinikerk in Franeker is dominee Margerithe Veen de voorganger. De dienst begint om 23.00 uur.
Eerste kerstdag zijn we weer in de Martinikerk in Franeker. 's Ochtends om 10.00 uur met een extra kerkdienst en 's middags om 17.00 uur met het kerstconcert Thús mei Kryst.