Samenwerking Fries schiet tekort; kennisberaad moet de taal redden
De toekomst van het Fries is onzeker en het gebruik van de taal staat mogelijk onder druk. Daarom moeten organisaties die kennis over het Fries verzamelen en verspreiden beter samenwerking. Dat moet de kennisinfrastructuur van het Fries verstevigen. Dat staat in een rapport van DINGtiid, het adviesorgaan voor de Friese taal, dat dinsdagmiddag is aangeboden aan Gedeputeerde Staten.
Veel instellingen, zoals Tresoar, de Afûk en de Fryske Akademy, doen onderzoek naar de Friese taal. Daarnaast is er de mogelijkheid om Fries te studeren aan de universiteiten van Groningen en Amsterdam en aan hogeschool NHL Stenden. Maar dat kennisveld bestaat nu nog uit te veel eilandjes, schrijft DINGtiid. De samenwerking kan beter.
Al die instellingen concurreren bovendien om subsidies. Activiteiten van die instellingen moeten ook beter op elkaar worden afgestemd. Er ontbreekt een focus over hoe het Fries zich moet ontwikkelen.
Waarschuwing: toekomst van it Frysk in gevaar
De slechte samenwerking heeft consequenties, schrijft DINGtiid. Studenten kiezen zelden voor een studie Fries en er zijn ook niet veel die eindexamen doen in de taal op de middelbare school. Het gevolg is dat innovatie uitblijft. Zo komt de toekomst van het Fries in gevaar, is de waarschuwing.
Het goede nieuws volgens DINGtiid is dat er wel veel behoefte is aan kennis over het Fries. En het Rijk en de provincie hebben ook geld voor de taal. Een oplossing zou een kennisberaad zijn: daarin zijn dan alle onderzoeksinstituten en -instellingen in vertegenwoordigd. Het moet ook een aanspreekpunt worden voor vragen over de taal voor iedereen: overheden, particulieren, scholen of ondernemers.
Plek voor jong talent
Het beraad moet ervoor zorgen dat er genoeg jong talent een plek krijgt binnen de instellingen. Zo stimuleer je wetenschappelijk onderzoek naar de taal en dat levert weer innovatie op. Talentvolle mensen zijn bijvoorbeeld trainee kunnen worden bij meerdere organisaties die zich richtgen op onderwijs, wetenschappelijk onderzoek of toepassing van de Friese taal.
