Piet Paulusma 35 jaar bij Omrop Fryslân: "Het weer staat op de eerste plaats"

"Piet z'n interesse in het weer begon eind jaren '70. Toen deed hij een cursus van Teleac." Joke Hofstee, de voormalige echtgenoot van Piet Paulusma, weet eigenlijk niet beter dan dat het weer altijd eerst kwam in het leven van Piet. "Die cursus ben ik begonnen na een avond stappen met een vriend in Franeker", vertelt Piet Paulusma. "Dat was in een sneeuwwinter. Het regende eerste, daarna ging dat over in ijzel. Ik zei toen: dit gaat mis. En de volgende dag hadden we een pak sneeuw en kon niemand naar z'n werk. Toen dacht ik: dit kan ik wel!"

Joke: "Piet kocht de boeken, maar had geen tijd om het op televisie te volgen." Hij werd waarnemer: "Piet werkte destijds nog bij de PTT. Zijn dag begon altijd met een wandeling naar het weerhuisje in Franeker. Dat stond bij Blomketerp." De waarnemingen gaf hij door aan Hans de Jong, de man die hij later op zou volgen.

Later verhuizen Piet en Joke naar Herbaijum. Daar werd alles wat serieuzer. Piet werd lid van de Duitse weerdienst en kocht een grote zware printer om weerkaarten uit te printen. Hij regelde zelfs dat hij wetenschappelijke begeleiding kreeg om beter inzicht te krijgen in het weer.

De eerste weerberichten maakte Piet Paulusma voor de Franeker Courant. Daarna kwam de radio, het Friesch Dagblad, RTV Noord en tal van andere media. In 1994 verscheen hij voor het eerst op televisie. Hij maakte het weekendweerbericht voor Omrop Fryslân.

Het weer heeft ook een keerzijde voor zijn familie, zo vertelt Joke Hofstee. "Het weer stond en staat altijd op de eerste plaats. Wij zijn heel vaak op vakantie geweest en dan kwam Piet in het weekeinde. Daar wen je aan. Maar, hij was er 's avonds altijd om de kinderen voor te lezen. Dan combineerde hij Jip en Janneke met verhalen die hij zelf meemaakte."

Op de vraag wat het weer de familie Paulusma gebracht heeft, antwoordt Joke: "Veel mensen over de vloer. Dat vind ik fijn. Bijvoorbeeld in de winter. Dan had Piet de wereld aan journalisten op bezoek. Sprak hij met de één dan zat de volgende afspraak bij mij aan de koffie." Maar de groeiende bekendheid had ook een schaduwkant. Zodra Piet bekend werd in Nederland kwam ook de roddelpers om de hoek: "Tegen wil en dank stond je dan midden in de belangstelling. Maar dat had om mij niet gehoeven", zegt Joke.

Piet z'n landelijke doorbraak was te danken aan de Elfstedenvereniging. Paulusma: "Dat was toen met die lange Elfstedenkoortswinter van 1995-96 en 1996-97. Toen stond ik midden in de belangstelling. Ik heb wel eens tegen Henk Kroes gezegd dat hij de basis heeft gelegd voor mijn landelijke carrière."

Beide mannen hebben al sinds midden jaren '80 contact. Kroes wilde als ijsmeester van de vereniging meer weten over ijsgroei. Hij zocht contact met weeramateurs. Met behulp van amateurs wilde Kroes in beeld krijgen hoe het ijs groeide. "In het buitenland zoals in Canada is het een serieuze studie. Hier weten we eigenlijk niets. Zelf keek ik iedere dag bij De Swette. Onderweg naar mijn werk in Olterterp (bij het Fryske Gea, red.) deed ik in de winterdagen metingen."

Kroes was blij met de hulp van Piet. De ijsmeester zocht mensen met kennis van Fryslân. Die weten wat de stroming is in het water, en hoe het ijs groeit. "Daar heb je meer aan dan een algemeen beeld dat gemaakt is door mensen achter een bureau. Die hebben dat gevoel niet. En Piet is een man van het veld", zegt Kroes.

In het begin van de jaren '80 was er vanuit de landelijke vereniging van meteorologen kritiek op de Elfstedenvereniging. Kroes: "Dan zeiden zij dat de Tocht wel georganiseerd kon worden." Dat kwam van weermannen zoals Henk Otten en John Bernhard: "Daar ben ik wel eens zeer kwaad over geworden. Want het gaat om 200 kilometer route! je kan er alleen maar een beeld van krijgen als je er zelf op staat! De omstandigheden in Harlingen zijn volledig verschillend van die in de Zuidwesthoek. Daar hou je achter een bureau geen rekening mee. Piet deed dat wel. Die gaf advies en zei: dit is wat ik denk en nu is het aan jullie."

Als Omrop Fryslân in 1994 begint met televisie-uitzendingen begint Piet met weekendweerberichten. De eerste uitzending deed hij in de studio aan de Nieuwstad in Leeuwarden. De eindredacteur van destijds was Sjoerd Ybema: "Ik had de uitzending met Piet gezien en wij waren er snel over uit: wij moeten naar buiten!" Vanaf dat moment ging Piet naar buiten. Eerst op het terras naast de redactie. Daarna trok hij de provincie in. Ybema: "Zo hebben wij ervoor gezorgd dat zijn weerbericht naar buiten ging."

In 1996 ging hij voor SBS6 werken. Ybema: "Hij vroeg hoe ik daarover dacht. Ik heb toen gezegd: dat is goed, als je de Omrop maar trouw blijft." Piet werkte uiteindelijk zo'n 23 jaar voor SBS. Nadat zijn contract niet werd verlengd, stapte Piet over naar Omroep MAX.

Maar al die tijd is hij Omrop Fryslân trouw gebleven. Iedere ochtend opnieuw, weer of geen weer. En hij heeft geleerd van het verleden: zo nu en dan wat rust nemen is niet verkeerd. Maar ook weer niet teveel natuurlijk.