Straaljagers en plaquette herdenken neerstorten bommenwerper bij Sint Nicolaasga

Bij Sint Nicolaasga komt een plaquette, om de Amerikaanse soldaten te herdenken die daar in 1943 omkwamen, toen de bommenwerper waar ze in zaten neerstortte. Een vrouw die dat als meisje zag gebeuren, onthult het monument. Als het weer het toelaat, vliegen er ook vier F-16's over.
© Commissie Eerbetoon Las Vegas Wreker
De onthulling van het monument, op de grens van Sint Nicolaasga en Doniaga, is op 26 november. Dat is de datum waarop het toestel neerstortte, in 1943. Eigenlijk zou er op 2 mei al een plechtigheid zijn, met de familie van de omgekomen soldaten, maar door de coronacrisis kon dat toen niet doorgaan. Nabestaanden zijn er nu ook nog niet bij, maar het plaatselijk belang van Sint Nicolaasga wilde niet langer wachten.

'Een minder bekend oorlogsverhaal'

De Amerikaanse bommenwerper zou zijn neergestort na te zijn geraakt door Duits afweergeschut. De route over Fryslân was de kortste naar de veilige Noordzee. Daar zou de bemanning door reddingsboten kunnen worden opgepikt, maar dat hebben ze niet gehaald, zei Peter van Barneveld, die het verhaal heeft uitgezocht, eerder tegen De Sint Nykster.
"Bijzonder omdat dit in de directe omgeving eigenlijk de enige Amerikaanse bommenwerper is, die is neergestort. Misschien dat het de Friese nuchterheid is, maar dit is toch een minder bekend oorlogsverhaal."

Crash op klaarlichte dag

Er zaten tien mensen in het toestel. Vier daarvan kwamen bij de crash om het leven.
Rond het middaguur stortte het toestel tegen de grond. Veel mensen moeten daar getuige van zijn geweest, zei Van Barneveld, omdat het midden op de dag was. Eén van die mensen was Akke Nijholt-Postma. Ze is nu 90, en als meisje van 13 zag ze het toestel neerkomen. Ze is de vrouw die de plaquette onthult.

'Vliegtuigen hoorden we vaker, maar dit was anders'

Het geluid was het eerste dat opviel, zei ze eerder tegen de Sint Nykster. "Vliegtuigen en geschut hoorden we vaker, maar dit was wel anders. We renden naar buiten, om te kijken." Ze zag het toestel neerkomen, en ook soldaten die er met parachutes uit waren gesprongen.
"Ik weet nog heel goed dat moeder de parachutisten absoluut niet bij ons in de schuur wilde hebben." Snel nadat de Amerikaan naar het meer was gevlucht, kwamen de Duitsers. "Die trokken mijn vader heel dreigend aan de mouw: 'Wo sind die Amerikanen?'"
De zes bemanningsleden die de crash overleefden, zijn dezelfde dag nog door de Duitsers opgepakt.