Historische fibula krijgt een thuis in het Fries Museum

23 november 2020, 06:30 • 2 minuten leestijd

De grote fibula, die eerder dit jaar werd gevonden in de omgeving van Swichum, krijgt een permanente plek in het Fries Museum. Volgens het museum in Leeuwarden is de gouden speld een topstuk. Ze zijn dan ook erg blij dat het stuk aan de collectie kan worden toegevoegd.

Histoaryske fibula

Het gaat om een unieke vergulde Domburgfibula uit de zevende eeuw, versierd in Scandinavische stijl. Het sieraad werd gevonden door detectorzoeker Robbert Velt. Hij noemt het de 'vondst van zijn leven'. Op zondag 17 mei deed hij de bijzondere ontdekking.

Uit onderzoek blijkt dat het gaat om een Domburgfibula, die normaliter voorkomen in het Nederlandse kustgebied, en het centrale rivierengebied in de zesde en zevende eeuw. Deze specifieke speld is echter uniek, omdat hij bijna twee keer zo groot is dan normaal: ruim elf centimeter. Ook is de fibula gemaakt van verguld zilver, terwijl ze gewoonlijk van brons werden gemaakt.

Het meest bijzondere aan de fibula van Swichum zijn echter de versieringen. De fibula heeft twee beestenkoppen, mogelijk gaat het om de raven Huginn en Munnin, de twee raven van de Noordse god Odin. Daarnaast zijn vlechtbandmotieven te zien, die nog nooit eerder op dergelijke spelden zijn gevonden. Op basis van de versieringen kan het stuk worden gedateerd op de zevende eeuw, en de uitvoering wijst op productie in Nederland.

Luister naar een gesprek met Robbert Velt, de vinder van de fibula

Conservator van het Fries Museum Diana Spiekhout is ontzettend blij met het feit dat haar museum het stuk kon bemachtigen. "Luxegoederen, zoals deze fibula, zijn niet alleen mooi om te zien, maar ze helpen ook om de samenleving van die tijd te reconstrueren. Ze werden gebruikt door de (supra)regionale elite: de 'koningen' en hun familie. Zij gebruikten de mooiste voorwerpen om zelf mee te pronken, of gaven de iets minder luxe voorwerpen aan de lokale elite om haar trouw mee te winnen. Daarnaast werden dergelijke goederen geschonken aan bevriende koninklijke families als relatiegeschenken. Deze speld leert ons ook iets over de culturele oriëntatie van de vroegmiddeleeuwse Nederlandse kustbewoners. Hoewel de vorm van de speld typisch Fries is, is deze fibula veel groter dan de gebruikelijke van dit type en is de versiering en vormentaal in Scandinavische stijl vervaardigd. Dat kopieerden de Friezen op hun spelden."

Volgens Spiekhout is de fibula van onschatbare waarde, vooral omdat ze niet vaak worden gevonden, een echt topstuk. Wanneer de fibula te zien zal zijn voor publiek is nog niet bekend.

Luister naar een gesprek met Diana Spiekhout van het Fries Museum