Gemeente Terschelling over krappe woningmarkt: "Provincie dwarsboomt onze nieuwbouwplannen"

Op Terschelling moeten meer nieuwe huur- en koophuizen komen, vooral voor mensen met een niet al te grote beurs zoals starters. Dat wil fractievoorzitter van de PvdA, Christa Oosterbaan. Op het eiland is een grotere behoefte dan wat er op dit moment aan huizen bijkomt. Maar de provincie beperkt de gemeente volgens haar om meer huizen te bouwen.
Christa Oosterbaan © Omrop Fryslân
De huizenkrapte op het Waddeneiland is al jaren een probleem. In 2016 is er een onderzoek geweest naar de woningmaker. Daar kwam uit dat starters en jonge gezinnen heel moeilijk aan een koophuis kunnen komen op de Waddeneilanden. De huizen zijn gemiddeld veel duurder dan op de vaste wal en ook de doorstroming uit huurwoningen is klein.
De provincie zei toen dat de gemeentes op de eilanden nu meer ruimte krijgen om nieuwe huizen te bouwen, maar volgens Oosterbaan is het probleem vier jaar later nog steeds niet opgelost en werkt de provincie daar ook niet goed aan mee.

Bang voor krimp

"Een paar jaar terug heeft gedeputeerde Klaas Kielstra gezegd dat ze het wooncontigent van onze gemeente afgehaald zou worden, maar nu wordt er nog steeds een maximum opgelegd voor het bouwen van huizen."
Volgens Oosterbaan is de provincie bang voor krimp, maar dat is niet terecht. "Wij passen natuurlijk heel goed op dit prachtige eiland. Leegstand heb je hier nooit. Daar hoef je niet bang voor te zijn."
Het probleem begint Oosterbaan aardig te frustreren. "Ik zit al elf jaar in de raad en dit is vanaf het begin al een issue. Het is jammer want we hebben dit zo nodig voor onze leefbaarheid. Het is bijna niet te doen. Jongeren hebben we hier nodig om te werken. Zo wordt het een vicieuze cirkel. De eilandbewoners willen ook graag dat er gebouwd wordt, maar dat kunnen we helaas niet als gemeente doen." Oosterbaan heeft er wel vertrouwen in dat de situatie op de woningmarkt aanmerkelijk zal verbeteren als alle plannen die er nu liggen worden uitgevoerd.

Een tweede woning op het erf

De gemeente mei fan de provinsje no wol 135 wenningen bouwe. Dat docht de gemeente op ferskate wizen. Fyftich hierhuzen wurde as alles goed giet delset troch wenningbouferiening WoonFriesland. In earste perseel foar 21 huzen leit bouryp yn West-Skylge en it liket derop dat WoonFriesland dêr bouwe sil. Mar oer de rest binne noch gjin heldere ôfspraken. Derneist wurde noch sa'n 20 wenningen realisearre troch ûntwikkelers en de lêste foar de 65 wenningen wurdt sjoen nei partikuliere bou. Plannen binne der wol. Mar der stiet hast noch neat.
Wethâlder Sietze Haringa seit dat it hiel dreech is om nije wenningplakken te finen omdat fyftich persint fan it eilân Natura2000 gebiet is of dêr te tichteby leit. Derom binne se foar nijbou ek ôfhinklik fan partikulieren dy't in twadde wenning op it hiem delsette wolle. "Daar was veel belangstelling voor. We hebben zelfs 20 gevallen in de wachtkamer gezet voor als er initiatieven toch niet door kunnen gaan."
De eilânbewenners binne no foar it grutste part dwaande mei de fergunningsoanfragen en der wurdt hjir en dêr al bout. Mar hinget dêr wol in soad betingsten oan. Ien fan de partikulieren wêr't no boud wurdt is Rinke Mier.
De gemeente mag van de provincie nu wel 135 woningen bouwen. Dat doet de gemeente op verschillende manieren. Vijftig huizen worden als alles goed gaat neergezet door woningbouwvereniging WoonFriesland. Een eerste perceel van 21 huizen ligt bouwrijp in West-Terschelling en het lijkt erop dat WoonFriesland daar zal gaan bouwen. Maar over de rest zijn nog geen heldere afspraken. Daarnaast worden nog zo'n twintig woningen gerealiseerd door ontwikkelaars en voor de laatste 65 woningen wordt gekeken naar particuliere bouw. Plannen zijn er wel. Maar er staat nog bijna niks.
Wethouder Sietze Haringa zegt dat het heel moeilijk is om nieuwe woningplaatsen te vinden, omdat vijftig procent van het eiland Natura2000 gebied is of daar te dichtbij ligt. Daarom zijn ze voor nieuwbouw afhankelijk van particulieren die een tweede woning op het erf neer willen zetten. "Daar was veel belangstelling voor. We hebben zelfs 20 gevallen in de wachtkamer gezet voor als er initiatieven toch niet door kunnen gaan."

Wat doet de gemeente nog meer voor de huizenmarkt?

Naast de bouw van huizen probeert de gemeente ook nog op andere manieren ruimte te krijgen op de huizenmarkt. Er zijn namelijk woningen die bestemd zijn voor permanent wonen, maar waar niemand staat ingeschreven.
Haringa: "Door daar naar te kijken vonden we 65 huizen. In sommige situaties zijn bijvoorbeeld ouders overleden en zijn kinderen eigenaar van het huis terwijl ze niet op het eiland wonen. Maar in andere situaties werden ze voor recreatie gebruikt."
"Het zijn geen grote getallen", zegt Haringa. "Maar we hebben hierdoor ruim twintig woningen bewoond gekregen, die voorheen leeg stonden of recreatief verhuurd."
Op dit moment loopt er ook een onderzoek om de koopprijsgrens voor mensen die van de vaste wal komen, op te hogen. Op dit moment mogen mensen van de vaste wal niet een huis kopen onder de 450.000 euro. De gemeente onderzoekt nu of die prijs naar 600.000 kan, om jongeren meer kans te geven.
Hûzemerk op Skylge stiet noch hieltyd op slot
De provincie zegt in een reactie dat er in eerste instantie een afspraak gemaakt is met de gemeente voor de bouw van 135 huizen. Pas als die er staan, kan gekeken worden wat het effect hiervan is op de woningmarkt. Mocht blijken dat er dan nog meer nodig zijn, gaat de provincie opnieuw met de gemeente om tafel.