Simmerblog: Simmer yn Penjum

Dat wie 'm. Acht wiken lang Simmer yn Fryslân sitte derop. Tige tank foar it folgjen en tank oan alle doarpen foar it meiwurkjen.

We slute de acht wiken Simmer yn Fryslân by De Nije Trije, yn it túnkafee mei Lieske Giliam en Jan Nota. Dat is fan oarsprong in (beam)kwekerij, mar no fan alles en noch wat: plantewinkel en -kwekerij, minicamping, akkommodaasjes, deibesteging en reyntegraasje, en dus túnkafee.

Trûbadoer Jan Nota slút it ferhaal ôf mei wat muzyk. "It is in ferske dat útleit wêrom't der bobbels yn it bier sitte. It is freedtemiddei. Elkenien sjocht nei syn bierke en freget him ôf: hoe kin it no dat dy bobbels ûnder yn dat bier nei boppen geane."

Sa'n 1000 jier lyn is de Penjumer Gouden Halsbân omlein, in dyk eins om it hiele doarp hinne, oanlein troch in gearwurking fan de tsjerke, boargers en boeren. Dêrmei wie it doarp beskerme tsjin de see, dy't doe noch frij spul hie. By de grutte stoarmfloed fan 1825 bygelyks bleau Penjum hielendal sparre troch dizze wetterkearing.

It soarge der ek foar dat it lân binnen de dyk net fersilte troch it seewetter, en dus fruchtberder wie en dus rykdom oplevere! No hat de Halsbân dy funksje fansels net mear troch de seediken om de Fryske kust hinne. In jier as 10 lyn hat in groepke minsken, wêrûnder Paulus Groenendijk, de koppen by elkoar stutsen, omdat der net altyd like goed mei de dyk omsprongen waard. No is it in populêre kuierrûte fan sa'n 17 kilometer yn it rûn, hielendal om it doarp hinne.

By Pingpop yn it doarp kinne minsken fan alle leeftiden leare popmuzyk te meitsjen. De muzykstudio sit yn in tsjerke en wurdt rund troch trije Penjumers mei in soad muzikale ûnderfining: Emilie Blom, Mats Voshol en Monique Bakker. Dy lêste helpt ferslachjouwer Maaike van der Hoek om 'Nobody's Wife' fan Anouk te sjongen. "Anouk zingt met durf, dat is het leuke", seit Bakker. "En luid, niet zachtjes of verlegen. Het is dus heel belangrijk dat je ook niet verlegen zingt." Doe moast Maaike deroan leauwe: "It dak giet derôf! De tsjerke wurket goed mei."

It doarp is goed dwaande mei skjinne enerzjy en sinne-enerzjy. In groepke entûsjastelingen hat him yn de jierren 90 ynset om in wynmûne by it doarp te krijen om sels enerzjy op te wekken. Nei hiel wat tûkelteammen kaam de doarpsmûne der yn 1994. Fan de opbringst koene der hiel wat aardige dingen yn it doarp dien wurde, bygelyks foar de muzykferiening, de keatsferiening en it jeugdhonk.

Yn 2000 kaam der in ferbod op solitêre mûnen en de doarpsmûne oan de râne fan it doarp moast ôfbrutsen wurde. Mar de stichting woe trochgean en hat no in oandiel yn in parkje mei fjouwer grutte turbinen by Wytmarsum. Ein 2008, nei 8 jier striid, draaide de earste fan fjouwer turbinen op in 78-metermast, de heechste fan Fryslân. En dat wie dus net samar klear, mar neffens Doeke Odinga went it wol. "It past ek wol. Je binne as boer ek altyd dwaande mei foarútgong en oare dingen te besykjen, dat heart der ek by. Der wie ek in soad tsjinstân tsjin de fjouwer mûnen. Mar doe't se der stienen en tolve lytseren wiene fuort, seine de minsken: it falt net iens ôf."

Mei it jild dat St. Dorpsmolen opsmyt, komt der in flinke finansjele ynjeksje foar it doarp: de sinnepanielen op it dak fan de skoalle en de gymseal binne troch harren bekostige en dêrmei binne se enerzjyneutraal wurden. Ek keatsferiening Jan Reitsma yn it doarp wurdt stipe troch de mûnen.

De pizzeria fan Penjum is ferneamd yn hiel Nederlân, nei't der yn 2016 yn loovjende resinsje yn de NRC ferskynde. Se ha de 'perfect dunne pizza' en de 'beste pizza die hij (de resinsint, red.) in jaren in Nederland at'. Dêrnei gie it hurd, en folgen alderhande artikels en resinsjes fan (kulinêre)blêden en kaam der in run op de pizzeria.

It geheim fan Ed Ydema en syn frou Marjet? "We wurkje safolle mooglik mei produkten fan de streek", fertelt er. "De measte grienten komme hjir fan de klaai. Alle fisk komt fan it Waad." Yntusken is de pizzeria ek 'hot' by hippe en trendy minsken út de Rânestêd, dy't bygelyks nei Oerol efkes omride oer Penjum at se fan de boat komme.

"We ha it behoarlik drok. As it waar it talit, dan draaie we bêst. Foar 2016 hiene we it ek al frij drok, mar nei dy resinsje yn it NRC noch folle mear."