Simmerblog: Simmer yn Kollumerpomp

Wy slute it simmerblog ôf foar hjoed. Moarn binne wy der wer, dan is Simmer yn Fryslân de hiele dei yn Easterlittens. Oant moarn!

Eltse fiif jier wurdt der yn Kollumerpomp de Pompster Ryd Rintocht organisearre. "De Ryd is in sintraal wetterkear yn Kollumerpomp. Dêr is de tocht nei ferneamd", leit foarsitter Meindert Boschma fan de organisaasje út. "Sintraal yn de rûte is Nasjonaal Park Lauwersmar, in prachtich stikje natuer dêr't je net ûnderút kinne."

Tema dit jier wie 'slykwurkers', om't it foarich jier 50 jier lyn wie dat de Lauwersmar ôfsletten waard. It is in populêre kuiertocht: der dogge meast sa'n 700 minsken mei. "Us útdaging is no om ris oer dy 1.000 te kommen", fertelt Boschma.

Dit jier soe de tredde kear wêze dat de tocht hâlden wurde soe. Mar dat foel spitigernôch yn it wetter, wylst de organisaasje de tocht al foar in grut part rûn hie. De kuiertocht is no ferpleatst nei 2021.

Yn de coronatiid hat it doarpshûs fan Kollumerpomp, dêr't ek in sporthal, in bar, snackbar en berne-opfang yn sit, ticht west. Dy tiid waard benut om in nij terras oan te lizzen. Klaas Kuiken, foarsitter fan it doarpshûs: "Frijwilligers hawwe hiel drok dwaande west om de saak op te knappen."

Yntusken stean de doarren fan It Trefpunt wer iepen foar de doarpsbewenners en kinne minsken wer in drankje drinke by de bar. "Yn de wykeinen siet it hjir normaal sprutsen behoarlik fol, mar yn coronatiid koe dat net." Dêrfoar binne yntusken de nedige coronamaatregels en -protokollen foar opsteld. Kuiken: "We wurkje fansels mei frijwilligers en sy moatte wol achter de bar stean wolle. En je hawwe je oan allegear regels te hâlden."

Fierderop yn it doarp dogge bern it spultsje wa't it langste oan de brêge hingje kin. De bern dogge it spultsje wol faker, mar guon fan harren hawwe der hjoed dochs in wiet pak oan oerhâlden.

Earne yn doarp giet reek op. It is Fred Dorrestijn dy't makriel oan it rikjen is. Hy wurdt ek wol Fred Moustache neamd, fanwegen syn grutte snor. "Ik heb een houten rookkast, die heb ik zelf ooit gemaakt. De vis moet eerst een kwartiertje garen en daarna wordt die een aantal uur op een lagere temperatuur gerookt."

Der binne meardere sportfiskers yn it doarp en dêrtroch komt it wol ris foar dat der mear fisk is as sy op kinne. "We kennen elkaar allemaal. Als de een te veel vis heeft, wordt dat gedeeld met de mannen die een rookkast hebben. Zo doen we dat met elkaar."

Petra de Bruijn runt Bêd en Brochje Lauwerswille yn Kollumerpomp. Of, sa't se it sels neamt, de Bed & Breakfast. Want har gasten komme oeral wei. "Se komme foaral út de Achterhoek en de Rânestêd, mar ek út de Feriene Steaten, Dútslân en Denemarken", fertelt De Bruijn. Op har terrein hat se in pipowein stean foar minsken dy't echt graach de rêst opsykje wolle. "Ik ha minsken hân dy't seiden dat se net sliepe koene fanwege de stilte."

Binnen hat De Bruijn in winkeltsje mei Frysk guod en mei keunst fan har bern. "We hawwe ek foto's fan it doarp. Minsken dy't fan fierder fuort komme, wolle faak wol wat witte fan de skiednis fan it doarp." Gasten kinne op it terras fan Lauwerswille telâne foar in bakje tee, kofje, fris en in stikje oranjekoeke.

Lykas in soad Fryske doapen hat ek Kollumerpomp ferlet fan betelbere huzen. Aaltsje Rispens fertelt dat doarpsbelang dat al in skoft op de aginda besiket te krijgen by de gemeente Noardeast-Fryslân. Demian Kooistra soe hiel graach in hûs bouwe litte wolle yn Kollumerpomp, mar dat slagget spitigernôch net. Dêrom hat er no in hûs yn Kollum kocht. Wat Rispens oanbelanget soe der romte wêze foar nijbou oan de ein fan de Meester Visserstrjitte.

By skieppehâlder en tsiismakkerij Groot Kabel fan famylje Wieger Kuiken hawwe se sa'n 140 stamboek Fryske melkskiep. Fan jannewaris oant novimber wurdt der yn it bedriuw tsiis makke. "We meitsje trije kear yn de wike tsiis", fertelt Wieger Kuiken. Hy en syn freondin Dineke dogge dit al 16 jier.

Groot Kabel wurket biologysk: de skiep rinne bûten, se melke net it hiele jier troch en litte de skiep ien kear yn it jier yn it betide foarjier ôflamje. Harren tsiis wurdt ferkocht oan de gruthannel, op de Waadeilannen en buorkerijwinkels.

Boppe-op de âlde seedyk bûten Kollumerpomp stiet it saneamde 'kontribúsjehúske'. Oant 1969 moast de seedyk it wetter fan de Lauwerssee keare. Oebele Vries: "Dat foel net ta, want de dyk wie eins net heech genôch. De 'Kontribúsje' ûnderhold de dyk."

"Sy diene yn 1828 eat dat strang ferbean wie, nammentlik in hûske bouwe op de seedyk." It bestjoer fan de Kontribúsje kaam der gear wannear't it wetter heech stie. De dykopsichter wenne yn in húske oan de foet fan de dyk.

De dyk hat it altyd hâlden. "Mar yn 1969 wiene se bliid dat it ynpoldere waard. Yn 1962 hawwe se noch besletten om de dyk dochs wat te ferheegjen, mar net mei grûn", fertelt Vries. Oer de hiele lingte fan de seedyk hawwe se rigen pealtsjes slein mei ierde dertusken. "It wie hiele provisoaryske dykferheging, om't se wisten dat it dêrnei net mear nedich wie."

Goed tsien jier lyn begûn Pepijn van Binsbergen de groepsakkomodaasje 'Natuurlijk Kollumeroord'. "Voor alleen pure rust moet je hier niet komen", laket Pepijn. "Dan kun je beter naar de natuurcamping gaan van Staatsbosbeheer hierachter. Dit is een groepsaccommodatie, outdoorcentrum, conferentieoord en trouwlocatie. We organiseren hier schoolkampen, teambuildingsactiviteiten en feestjes."It wurd 'lanterfanter' stiet op ien fan de akkommodaasjes en dat is dan ek wat je hjir foaral dwaan moatte: in bytsje omstippe, ûntspanne en leuke dingen dwaan.

Bert Kingma wennet al syn hiele libben yn it doarp en skriuwt ek graach foar it doarpsblêd 'Kontakt' dat al fyftich jier bestiet. "We makken it earder op 'e typmasine en dat hat wolris kopsoargen oplevere. Dan wie it lint wer stikken, of wie der in toetske kapot." Mei de coronatiid drige der gjin edysje te kommen, mar op bjusterbaarlike wize kaam der safolle kopy binnen, dat it maaienûmer it tsjokste bledsje yn it bestean fan "Kontakt' waard.

Op it plaknammeboerd stiet Kollumerpomp, mar as je Bert Kingma leauwe meie, dan fiele de bewenners fan it doarp folle mear foar de namme 'De Pomp'. It hat alles te krijen mei it libben oan see. "It wurd 'Pomp' stiet foar in tydlike brêge yn de seedyk. It hat dus neat te krijen mei it tiidwurd pompen, mar yn sekere sin wol mei wetter." Yn it doarp wenje goed 400 minsken. "En de lêste jierren komme hjir ek hieltyd mear minsken fan bûten te wenjen. De rêst en de rekreaasje yn it Nationaal Park Lauwersmar lûke dochs oan."

Goeiemoarn en wolkom dit simmerblog. Simmer yn Fryslân is hjoed yn Kollumerpomp. Ferslachjouwers Johanna Brinkman en Maaike van der Hoek dogge de hiele dei ferslach.

Tiisdei wie Simmer yn Fryslân yn Noardwâlde. Dat kinne je hjir weromlêze.