Wrâlderfgoedstatus makket direkteur Plantarium grutsk: "Niet vanzelfsprekend"

Direkteur Adrie Warmenhoven is út 'e skroeven dat 'syn' Eise Eisinga Planetarium yn Frjentsjer útroppen is ta UNESCO Wrâlderfgoed. "Hier mag Franeker trots op zijn, hier mag Fryslân trots op zijn, hier mag de hele wereld trots op zijn."
It Planetarium krige de UNESCO Wrâlderfgoedstatus tiisdei op in gearkomste fan it wrâlderfgoedkomitee yn Riyad (Saûdy-Arabië). It folsleine proses hat tweintich jier duorre.
'Dat pareltje van Fryslân'
Ek tiisdei wie it noch gjin wissichheidsje. Sa waard de nominaasje fan it kulturele lânskip fan Masûleh yn Iran ôfkard. "Je merkte dat landen vast wilden houden aan de regels en dat vond ik wel heel mooi: dat het niet vanzelfsprekend is dat je op de lijst komt."
Sa belibben se hjoed yn Frjentsjer de bekendmakking
It soarge by Warmenhoven wol foar spanning, mar al gau die bliken dat de kommisjeleden wol posityf wienen oer it Planetarium. "Ik wed er toch emotioneel van toen ik de prachtige woorden vanuit de UNESCO-gemeenschap hoorde over 'dat pareltje van Fryslân'. En een vast comitélid uit België vroeg nog speciaal het woord: dit sieraad hoort gewoon op de werelderfgoedlijst, geweldig."
Behear fan takomst fersekere
Warmenhoven fûn it moai dat minsken fan bûten fol warmte oer it Planetarium praten. "Dat raakte me echt wel."

Neffens de direkteur hie Eisinga sels it geweldich fûn as hy witten hie dat syn Planetarium de Wrâlderfgoedstatus krige. "Hij heeft echt zijn best gedaan, ook om het in stand te houden. Hij heeft een instructieboek gemaakt voor zijn kinderen, gezorgd dat het goed in stand kon blijven. Wat mooi dat met deze bekrachtiging dat behoud en beheer voor de toekomst verzekerd is."
Gjin minskemassa's
Mei de UNESCO-status sil de bekendheid fan it Planetarium bot tanimme. Warmenhoven lit witte dêr klear foar te wêzen. "We hebben al geoefend met tijdsloten in coronatijd. Mensen blijven van harte welkom, al zullen ze wel een kaartje moeten reserveren."
"Het museum blijft een kleinschalig object, we laten ons niet overlopen. We hebben berekend hoeveel mensen we in de kamer kunnen hebben, zodat iedereen een hele mooie ervaring heeft. Dus we gaan niet enorm grote aantallen mensen binnenlaten", stelt de direkteur.
Planetarium-directeur Adrie Warmenhoven reagearret op it ferkrijen fan de UNESCO-status
Luzette Kroon, bekend as dykgraaf by it Wetterskip, is as foarsitter fan de stichting Werelderfgoed Nederland bot begien mei de útferkiezing. "Werelderfgoed word je niet zomaar, dan moet je aan zoveel criteria voldoen. En als je de status hebt vergaard, betekent het dat je niet kunt rusten. Dan moet je heel hard werken."
De status fan Wrâlderfgoed kinne je nammentlik ek ferlieze. It hinget de Waadsee boppe de holle as gas- en sâltwinning yn it gebiet trochset wurdt. "Nu moet de Nederlandse staat aangeven wat ze gaan doen en hoe ze ervoor gaan zorgen dat de bescherming van ons werelderfgoed goed geregeld is en blijft. Dat is de opdracht die je hebt. Dat geldt ook voor Franeker. Die criteria moet je echt goed bewaken."
Mei it Planetarium derby telt it Nederlânske Keninkryk yn totaal trettjin Wrâlderfgoedlokaasjes. It Planetarium mei him no mjitte mei de mûnen van Kinderdijk, de Amsterdamske grêftegurdle en de Hollânske Wetterlinys.
Fryslân hat trije UNESCO-lokaasjes dy't (al is it foar in part) yn de provinsje lizze: de Waadsee, it Woudagemaal op De Lemmer en de Koloniën van Weldadigheid (mei de Oostvierdeparten by Noardwâlde).
It bringt dus hiel wat ferantwurdlikheden mei, mar is smyt ek hiel wat op, seit Kroon. "Het geeft een enorme uitstraling. Zowel in Nederland, maar ook wereldwijd. Mensen gaan bewust op zoek naar werelderfgoederen."

Yn it provinsjaal bestjoer binne se bliid mei de útferkiezing fan it Planetarium. Kommissaris fan de Kening Arno Brok sei noch mear besikers yn it museum te ferwachtsjen as dat se al dienen.
Deputearre Sijbe Knol sei: "Nei tweintich jier ynset fan it planetarium, frijwilligers, de gemeente en ek de provinsje binne we hiel wiis mei de wrâlderfgoedstatus. We ha it planetarium fuortendaliks lokwinske."
Lokwinsken fan Kuipers en Uslu
It Eise Eisinga Planetarium wurdt troch in protte minsken lokwinske mei de útferkiezing. Sa seit demisjonêr steatssekretaris Gunay Uslu, dy't oer erfgoedbelied giet, dat it Planetarium "erfgoed op zijn best is". "Uniek, onvervangbaar en het vertelt een bijzonder verhaal dat ook ver buiten Nederland belangrijk is."
Astronaut André Kuipers is ek bliid. "Het Planetarium is een magistraal werk. De erkenning is terecht en welverdiend."
It nijs wie trouwens hielendal by fraksjefoarsitter Sophie Hermans fan de VVD delgien. "Is dat nieuws binnengekomen, terwijl wij naar de troonrede zaten te luisteren? Wat een mooi nieuws."