De toan fan Jan Koops: "Spoeken"

Jan Koops © Omrop Fryslân
"Deensdag wodde dudelik dat de regeringskoalisie in de Eerste Kaemer twie zitten meer krigt as dat docht wodde. Daordeur kun ze óf over links óf over rechts in die Eerste Kaemer an een meerderhied kommen.
Dat kon wel es tot gevolg hebben dawwe gien al te dudelike veraanderings van beleid te zien kriegen. Et is now al zo dat bepaolde zaeken niet goed anpakt wodden omreden de verschillende perti'jen in et kammenet et op een tal van punten al niet mit mekeer iens binnen over wat now de beste oplossing wezen zal; dat daoromme stikt et van de kompromissen. Zoks is gien goolden middenweg, mar een stoffige weg van de kool en de geite.
De toan fan Jan Koops
En d'r liggen nogal wat spoeken op de loer die anpakt wodden moeten. Et zal beginnen mit de stikstofwet. Beide oppesisiegroepen, de BBB en de linkse kombinaosie PvdA en GruunLinks, zullen wisselgeld hebben willen om veur een regeringsveurstel stemmen te gaon. Daor moet vanzels wat tegenover staon.
Zol et dan niet goed wezen en schrieve votdaolik mar verkiezings uut veur een ni'je Twiede Kaemer? Nee! Ik daenke van niet. Et zol beter wezen dat dit kammenet de rommel opruumt die ze zels veroorzaekt het. Mar ik bin bange dat et oplossen van een tal preblemen wel es verdri'jd lange duren kan.
Naost et stikstofspoek hebben we et toeslaggenspoek, et Grunninger spoek, et spoek van de asielsverdielingswet, et spoek van et tekot an huzen, en gao mar deur. Et het d'r alle schien van dat die spoeken allemaole bi'jkaans ongriepber binnen.
Et is dan wel makkelik roepen: "Los die toeslaggenaffaire op!" Mar as de belastingdienst dat niet trekken kan, dan lopt elke menister of staotsiktaoris daorop vaaste. En etzelde gelt ok veur de aandere spoeken. Et wil mi'j niet an dat een aander kammenet binnen een jaor, of desnoods twieje, de grootste preblemen de wereld uut helpen zal.
De grootste? Nee et grootste spoek he'k nog niet iensend nuumd: dat bin de oproerkri'jers die oonze demekraosie om ziepe helpen. Deur alderhaande bedriegings stoppen politici mit et wark; aanderen geven an heur niet veur een poletieke baene beschikber stellen te willen vanwege alle drek die over je henne komt en de bedriegings van heurzels en heur huusholing.
Zundagaovend was d'r et pregramme College Tour mit Sigrid Kaag. In et veuren was daor al aorig wat heisa over en nao de uutzending leup Twitter weer vol mit reakties. Hiel veul positieve reakties, mar openi'j ok een bulte bagger dat veurbi'j kwam. En dat leste veural van laffe meensken die niet heur eigen naeme bruken.
Mar ze bin d'r ok die dat wel doen: Marianne Zwagerman bi'jgelieks, Jan Dijkgraaf én Geert Wilders, zi'j struuiden weer ri'j mit gif. En juust Geert Wilders neem ik dat et meerste kwaolik. Hi'j wet bi'j uutstek wat et is om bedriegd te wodden en juust hi'j zet an tot bedrieging. Nee, niet letterlik deur daordover op te roepen zo slim is hi'j now ok wel weer - mar hi'j wet dondersgoed wat zien woorden uuthaelen.
Argens kwam ik tegen: Wilders wodt niet bedriegd deur Kaag, mar Kaag wodt al bedriegd deur de tweets en uutspraoken van Wilders. Deur mit naeme uutspraoken van PVV-ers (is dat niet de perti'j van de vri'jhied?) en meensken van Forum veur Demekraosie (ja: demekraosie) is Nederlaand blootsteld an extreemrechtse verzinsels en komplottheorienen. En tien percent van de bevolking gaot daor in mit.
Dat is neffens mi'j et grootste spoek. En krieg die mar weer es in de flesse.
Ie kun et op hiel vule punten niet mit Kaag iens wezen, liekas ikke, mar a'j mit schelwoorden anzetten kommen of mit bedriegings dan verleeg ie jezels tot de minste soort.
As Sigrid Kaag opstappen zol - wat ik hiel goed begriepen kan - dan is dat et grootste verlös van de demekraosie nao de moord op Pim Fortuyn. As zi'j opstapt dan zol et schorremorrie wunnen hebben. Willen wi'j die kaante op? As zi'j weer op de lieste komt dan moe'k nog es hiel goed naodaenken of ik niet op heur stemmen gao. Ter wille van de demekraosie."