De toan fan Anne-Meta Kobes: "Gereserveerd"

Een paar stations later stapte er een dame in. Met energieke gebaren, een backpack, een plastic tas met lunch en een hand in het gips. Ze leek me een wereldreizigster die zich niet liet weerhouden door tijdelijk een paar vingers minder. Zij had een plaats gereserveerd in dezelfde coupé als ik.

Een man met aktetas moest nu vertrekken want hij zat op de stoel met haar naam. In de gang naast de coupé ging hij staan, leunend tegen de wand. Zo scheidde zich de planner van de spontane reiziger.

En ik voelde me ongemakkelijk.

Ik zat daar comfortabel. En hij stond. Het was eerlijk, er was geen sprake van voortrekken of achterstellen, maar zo voelde het wel. Want degene die de reis had voorbereid, kreeg voordeel.

Terwijl buiten heuvelachtig landschap aan mij voorbij schoot, dacht ik aan die spreuk waarmee ik ben opgegroeid: 'een slimme meid is op haar toekomst voorbereid'. Die zin werd eind jaren 80 door de Rijksoverheid gelanceerd. Meisjes en vrouwen zouden er niet meer op moeten vertrouwen dat hun partner voor de financiën zorgde. De arbeidsparticipatie van vrouwen moest worden vergroot. En tegelijk zou er daardoor bespaard kunnen worden op de uitkeringslasten van de overheid. Win-win.

De slogan en de campagne sloegen aan. In 1990 kon 25% van de vrouwen in haar eigen levensonderhoud voorzien, in 2018 was dat al 65%.

Waren dat allemaal vrouwen die er nu eens goed voor waren gaan zitten en zich verstandig hadden voorbereid op hun toekomst? Zo naar die cijfers kijkend zou je je kunnen afvragen waarom die laatste 35% dat dan niet had gedaan. Die vrouwen, wat was daar mis mee dat ze niet zo zelfstandig wilden worden als de campagne adviseerde?

Er over denkend begon er in mij wat te steken. Want, hoewel succesvol, vond ik de blik van de campagne een beetje nauw. Waar vrouwen zijn, zijn immers ook mannen, is een maatschappij, zijn er verwachtingen en glazen plafonds. Die zullen hun eigen invloed hebben gehad op de werkdynamiek.

Pas kortgeleden las ik dat thuisblijven en daar het huishouden doen, de kinderen grootbrengen of het boerenbedrijf ondersteunen eigenlijk ook best als werk gezien kan worden. Onbetaald, dus in geen belastingaangifte terug te vinden. Maar onmisbaar voor het soepel draaien van onze samenleving. En zeker gericht op de toekomst.

Zittend op mijn bestelde stoel, staarde ik naar buiten. En voelde me als slimme meid toch wat gereserveerd."