De toan fan Jan Koops: "Waeterschop"

Jan Koops © Omrop Fryslân
"Oflopen deensdag kwam d'r een man an de deure mit wat pepieren die hi'j mi'j in hanen gaf. "Ik was van doel en reagere anoniem", zee hi'j, "mar ik breng de brief toch zels mar even an."
Hi'j zee et in et Fries, mar dit is now ien keer een Stellingwarver kollum, dat ik citeer him in mien eigen tael. De man bleek et niet iens te wezen mit mien kollum van veurige weke, die gong over de fakkels bi'j et bezuuk van Sigrid Kaag an Diepenheim.
De toan fan Jan Koops
Omreden ik vien daj' eupen staon moeten veur kritiek nuugde ik de man binnen. Daor zee hi'j dat et mar kienderfakkelties west weren en dat et hielemaole niet bedriegend west was. Ik raodde him an de beelden op tillevisie nog mar es goed te bekieken.
Mar veerder gong et gesprek mit him veural over de Waeterschopsverkie-zings. De man, die op mien verzuuk zien naeme nog al even nuumde, gaf mi'j in et kot een lessien over de geschiedenis van de waeterschoppen en zee dat die de hieltied meer poletiek wodden.
Naodat hi'j de deure uut was bin'k mar es in die waeterschoppen deuken; de verkiezings daorveur bin over twie weken, toegelieke mit die veur de Perveenciaole Staoten. Dat et wodde ok tied me d'r wat meer in te verdiepen.
Meer en meer he'k mi'j verbaosd over ien en aander. Sund 2014 hewwe in oonze perveencie ien Waeterschop, 'It Wetterskip', mar zestig jaor leden weren dat d'r twaelfhonderd, alliend al in Frieslaand!
Mar goed, veur de verkiezings wo'k weten waor a'k op 15 meert op stemmen moet. Now, da's een verhipte lastige. Op de kieslieste staon elf liesten. Mar tot mien verbaozing staon daor achte op van een poletieke perti'j. Tenmeensen dat docht ik, omreden ik acht naemen herkende as poletieke perti'j.
Mar op de webstee van et waeteschop staot dat alle elf liesten van een poletieke perti'j binnen. De veur mi'j niet meer anonieme man hadde dus geliek: et waeterschop is poletiek wodden.
Mar dan is mien vraoge waoromme niet alle poletieke perti'jen mit een eigen lieste mitdoen. Bi'jgelieks Gruun Links en D'66 staon niet mit heur eigen naeme op de kandidaotelieste. Doe ik dat uutzocht dee blieken dat die twie perti'jen, saemen mit netuurorgenisaosies, iene lieste hebben: Water Natuurlijk.
Ik bin bange dat heur dat gien goed döt. Et is een mooie naeme, Water Natuurlijk, mar wie herkent daor Gruun Links of D'66 in?
Wat veerder opvaalt is dat krapan de helte van de negen kandidaoten van de Perti'j veur de Dieren uut de Stellingwarven komt, en op de lieste van et CDA niet iene. Veur et CDA staon d'r trouwens ok alliend mar manluden op, veur mi'j reden om nooit veur zoe'n lieste te kiezen. De Perti'j van de Arbeid het as ienige een meerderhied an vrouwluden op de lieste.
D'r valen d'r meer zaeken op. De Perti'j veur de Dieren en de Boerburgerbeweging hebben niet bi'j de kandidaoten zet of et manluden of vrouwluden binnen. D'r staon veurnaemen bi'j waorvan mi'j niet votdaolik dudelik was of et een man of vrouw is. Mar ja, zoks meug ie in disse tied ok haost niet meer vraogen, hè, dat kriej' de wokers op jow dak.
Veerder hebben alliend de ChristenUnie en vanzels de FNP de vrouwluden mit een f anduded, waor de aandere perti'jen een v bruukt hebben. De perti'j die laandelik et grootste is, de VVD, het de op ien nao kotste lieste veur de Waeterschopsverkiezings. Mar goed, maekt et eins wat uut op welke perti'j aj' stemmen gaon veur et Waeterschop?
Ja, wis en werachies! It Wetterskip nuumt op heur webstee drie veurbielden. Moet et ofvalwater milieuvrundelik schonemaekt wodden of juust zo goedkoop meugelik? Et waeterpeil in sloten, moet dat veural goed wezen veur de boeren of meer veur de natuur? Moe'n d'r kuierpatties langs et waeter wezen of is dat juust zunde van et geld?
Jim heuren et al: pure poletiek; en mi'j is dan ok niet dudelik waoromme et waeterschop niet onderbrocht is bi'j de perveencies of de laandelike overhied."