De toan fan Jan Koops: "Hattekaampen"

Jan Koops © Omrop Fryslân
Op mar een peer menuten lopen van oons huus hewwe een schitterend hattekaamp. Dat moet d'r al roem vuutig jaor wezen. En dan gien kaampien mit een peer dierties, nee een kaampe van omdebi'j twie bunder mit zoe'n negentig dieren: geiten, enten, gaanzen, alpaca's, pauwen, knienen en hatten.
"Hatten?" heur ik jim vraogen. Ja, hatten. Mar da's toch verschrikkelik, hatten in een kaampe holen. Dat moet hielemaole niet; da's ja glad verkeerd. Wetenschoppers hebben ommers vaastesteld dat hatten een starke vlochtreaktie hebben en daorveur is neffens heur in de kaampen te min ruumte. Te min ruumte? Twie bunder veur acht hatten? Hoe kriej' et in de plasse?
De toan fan Jan Koops
Ja, mar hatten bin muuilike dieren om holen te kunnen; ze hebben een lastig sociaol gedrag en een starke hiërarchie. Dan vraog ik mi´j of , zol et sociaol gedrag en de hiërarchie bi'j hatten minder wezen as bi'j politici? Mag daor dan ok niet meer mit fokt wodden dan?
Ho even, d'r is nog een punt: hatten wo'n vaeke bi'jvoerd wiels ze hiele bizundere eetbehoeften hebben. Temeensen, dat beweren weer diezelde wetenschoppers die vanaachter heur taofels et beleid veur de menister bedocht hebben. Bizundere eetgewoonten? "Niks daorvan", zeggen ze in Kollum, "oonze dieren kriegen van kiender en ooldere meensken zo now en dan es een stokkien bolle en d'r is d'r nog nooit es iene ziek west.
De gemiddelde leeftied is tien jaor en de ooldste is vuuftien.
Mar et kammenet hoolt krampachtig vaaste an een verbod op hattekaampen per 1 jannewaori amkem jaor.
Et moet verdikkeme niet gekker wodden.
Zels gekend diereaktivist en Twiede Kaemerlid veur de PVV Dion Graus zegt zels: "Hatten hebben et now ien keer beter in de hattenkaampies is in et wild". Now as Graus dat zegt dan zol de menister d'r toch nog es goed over naodaenken moeten.
Jaegen op wilde hatten, dát mag al en ok boeren die hatten fokken veur de vleisverkoop kun nao 1 jannewaori gewoon heur gang gaon blieven.
Te min ruumte? Het de menister al es in stallen west daor zwienen fokt wodden? Het de menister al es bi'j et kiepevangen west om te zien hoe et d'r daor an toe gaot?
Te min ruumte? Stel dan een oppervlakte per hat in daor een kaampe aan voldoen moet.
En et zol ok niet heur gewone leefomgeving wezen? Is een schoele mit vuufhonderd leerlingen wel een gewone leefomgeving veur kiender dan?
Hatten moe'n vlochten kunnen? Waorhenne dan? Naor de bos daor jaegers heur doodschieten meugen? Vlochten? Veur meensken die vlochten willen wil et kammenet oonze greenzen juust sluten.
Megastallen, et mag allemaole, mar een hattekaampe daor kleine kiender nog es verschillende dieren bi´jmekeer zien kunnen, daor ooldere meensken nog es een praotien mit mekeer maeken kunnen, daor vri´jwilligers de hanen uut de mouwen stikken kunnen - et mag allemaole niet meer, want glad verkeerd.
Oonze kleinkiender die in grotere steden wonen, die hebben ál zoe'n wille as ze mit heur oolden naor et hattekaamp gaon. Et bin daor parken daor meensken - die even de flat uutvlochten - henne gaon om een frisse neuze te haelen en wat beweging te kriegen.
"Ja, maar het dierenwelzijn is in het geding!" Lao me niet lachen. De dieren meugen al ofscheuten wodden of fokt veur de vleisproduktie. Is dat wat jim verstaon onder 'dierenwelzijn?"
Wetenschoppers en politici slaon hier flink deur en boren et gewone volk ok nog es dit soorte mooie dingen deur de neuze. Asof ze heur tied niet beter bruken kunnen. Ik zol zeggen: hool jim doende mit de echte preblemen die we hebben in dit laand.
Mar et liekt d'r op dat ze mit disse onzin en de ophef die daorover naor boven komt, de andacht van de aandere preblemen ofleiden willen.
Mar, nee Adema, daor trappen wi'j niet in. Laot de hattekaampies mar rustig heur gang gaon en maek je drok om de belangen van de boeren en toegelieke om et stikstofprebleem. Daor hej' jow hanen al meer as vol an.