De toan fan Jan Koops: "Jip en Janneke"

Jip en zien ni'je buurmaegien Janneke bin bedocht deur Annie M.G. Schmidt. Zi'j schreef heur kotte verhaelen over de twieje in eersten veur et Parool en daor wodden deur een aandere Paroolmitwarkster, Fiep Westendorp, hiele mooie tekeningen bi'j maekt.

Mar, zo as wel vaeker et geval is, et fesien wodt vergald deur meensken die mienen dat de verhaelen aachterhaeld binnen, niet meer van disse tied. Jip en Janneke zollen tevule stereotype wezen veur echte jonges en echte maegies. Rolbevestigend dus. Daormit zollen ze dus niet inklusief wezen omreden d'r gien van de norm ofwiekende personen in de verhaelties veurkommen zollen.

Dat bin faobelties. Aj' de verhaelties deurnemen dan speult ok Janneke wel mit een balle en krigt Jip een poppien.

Sylvia Witteman schreef twie jaor leden al in de Volkskraante dat Jip veurstelt om bloemen te plokken en dat Janneke van et bedde een schip bouwt en ze het een tante mit een auto. Now, dat was doedetied hiel ni'jmoods. Dat hoezo, rolbevestigend?

Die tante is ok nog es et ienige persoon in et hiele boek mit een zonuumd 'echt' gezichte, ommers een wit gezichte; alle aanderen bin zwat.

Dat gaf bi'j de Engelse uutgever dikke preblemen. De illestraosies van Westendorp weren neffens de Britse uutgever niet geschikt veur de Engelse mark. Om de plaeties ok met de ienvooldige droktechniek van een kraante d'r goed uut zien te laoten, hadde Westendorp d'r veur keuzen om Jip en Janneke hieltied as zwatte silhouetten te tekenen. Mar dit zol neffens de Engelsen diskriminaosie in de haand warken, omreden Jip en Janneke d'r daodeur uutzaggen as zwatte kiender. In Engeland hebben ze daoromme aandere illestraosies bruukt.

Et moet niet gekker wodden: wat in et iene laand niet inklusief genog is omreden et allemaole te veurspelber is, wodt in een aander laand ofwezen juust omreden et deskriminerend wezen zol.

Et is daoromme goed dat de Nederlaanse uutgever in 2013 zels de boeken in et Engels uutbrocht en daorin de originele tekeningen bruukte.

Mar goed, et jaordagsfesien gaot wel deur en et zol zo mar es wezen kunnen dat et een grotere omzet an Jip-en-Janneke-boeken opleveren zal. En dat is goed, donkt mi'j.

Want wat we ók an disse boeken van Annie M.G. Schmidt overholen hebben dat is et begrip Jip-en Janneke-tael.

Daormit wodt angeven dat et begriepelike tael is, veur elkeniene te volgen.

Baentiesmannen en baentiesvrouwen op gemientehuzen en bi'j ministeries kriegen vaeke speciaole taellessen om brieven naor klaanten begriepeliker opstellen te kunnen. D'r is bi'jtieden ommers gien touw an vaaste te knuppen.

Daoromme kan et gien kwaod en lere in zonuumde Jip-en-Janneke-tael te schrieven.

Mar d'r is nóg een element dat van groot belang is om te leren van Jip en Janneke en dat is dat d'r niet in vluukt wodt en dat meensken mekeer niet de huud vol schellen.
Daor kun pattie politici een groot veurbield an nemen.

Sund de poletieke debatten op tillevisie of via internet volgd wodden kunnen, zollen politici heur nóg meer realiseren moeten dat heur gedrag in de Twiede Kaemer as veurbield bruukt wodden zal.

As een Twiede-Kaemerlid een menister veur rotte vis uutmaeken mag of een kollega anzegt dat hi'j veur een tribunaol sleept wodden zal, waoromme zol een heit van een schoelekiend bi'j een tien-menutengesprek dan de meester of juffrouw of lerer niet krekliek et leksem geven meugen?

Wat mi'j opvaalt dat is dat et juust vaeke de politici binnen die klaegen over et normverval in oons laand en dawwe weeromme moeten naor vrogger, naor hoe et doe was, die heur bezundigen an driegementen of schelperti'jen.

In mien ogen is dat een vorm van uutlokken, een zels waormaekende veurspelling: ie doen een bepaolde veurspelling over bi'jgelieks et gedrag van meensken, mar juust deur jow eigen woorden of jow eigen gedrag wodt die veurspelling bewaorhied.

Et wodt tied dat politici bi'j zinnen kommen en heur veraantwoordelikhied nemen. Dat ze heur verstaand es bruken gaon!

D'r is al genog ellende in dit laand."