De toan fan Anne-Meta Kobes: "Eykman"

Anne-Meta Kobes © Jantina Scheltema
"Vorige week overleed Karel Eykman. Dominee, schrijver van verhalen, gedichten en liedjes. Hij maakte samen met Aart Staartjes tien jaar lang het televisieprogramma Woord voor Woord, waarin Bijbelverhalen op een speelse manier werden verteld.
Hij schreef ook voor De Stratemakeropzeeshow, De film van Ome Willem, Het Klokhuis en Sesamstraat.
De toan fan Anne-Meta Kobes
Ik leerde zijn teksten kennen toen iemand mij zijn versie van psalm 23 liet lezen: een lied over een goede herder. Eykman schrijft: 'Was ik een schaap, was hij mijn herder, met hem er bij lukte het mij."
Ik kocht de bundel waar het gedicht in stond. Die was eigenlijk alleen al vanwege de titel de moeite waard: 'Een knipoog van u zou al helpen'. Ik gebruikte die zin daarna regelmatig in gesprekken. Die knipoog, dat zou toch lekker zijn even een wenk van bestaan. Weten dat je niet alleen bent. En dat het leven ook te relativeren valt.
Die gedichtenbundel neem ik vaak mee naar families die net iemand verloren hebben. Als we dan samen bouwen aan een afscheid, dan vraag ik: is er ook een tekst die met je meereist door het leven? Woorden waarbij je denkt: ja, die vertellen iets in van de kern.
Soms is er een songtekst van Hazes, soms zijn er woorden die bij een huwelijk of een doop zijn meegegeven. En soms komt er eerst even niets. Maar die woorden van Eykman, die hebben ons al vaak op weg geholpen. Ze brachten herkenning. En dan moesten we die lezen bij het afscheid, want dat is zo eerlijk als die mens het ook zeggen zou.
Bijvoorbeeld zoals in het gedicht dat Karel Eykman maakte bij psalm 90. Een tekst die ik dit weekend, van harte met mij meedraag, als we het leven gaan vieren met kermis in Hollum:
Jaja, 't is allemaal waar, ik zal het niet ontkennen
dat eeuwig gezever over vergleden jaren:
'Uren, dagen, maanden, jaren vlieden als een schaduw heen.
Het gras verdort, de bloem valt af'.
Wat wij voorstellen, stelt niets voor
wij keren weer tot stof, jammer maar helaas.
Jaja, dat is allemaal waar en dat kan allemaal zo wezen
maar ik leg me daar na al mijn jaren niet bij neer.
Ik ga dat niet braaf en gelaten aanvaarden
maar ik ga elke dag tellen, zodat elke dag telt.
Ik ga elk uur beleven, zodat ik elk uur leef.
Ik maak dat ik elke minuut meemaak die mij rest.
Want zolang ik er ben, ben ik in leven.
Doodgaan is voor later, doodgaan kan altijd nog."