De toan fan Anne-Meta Kobes: "Hel"
8 july 2022, 08:20 • 2 minuten lêstiid
"Het was op de Verbindingsweg, zo ongeveer ter hoogte van de dijk, dat ik het zag: drie letters op het bagagerek. Het was avond en ik zat achterin de bus van de boot naar huis.
De zon stond laag. Het licht viel door het zijraam naar binnen, op het bagagerek dat tegen de achterwand gemonteerd was. Twee stevige, stalen planken: genoeg ruimte voor een koffer of 4, 5 en een opgevouwen kinderwagen. Nu lag er alleen mijn rugtas. Daarnaast schitterde het zonlicht dat door de gaatjes van het bovenrek viel. Het licht maakte drie letters. H E L. Hel.
De toan fan Anne-Meta Kobes
Ik staarde naar die letters. Nu ben ik zeker behept met enige bias een vooringenomenheid waardoor ik dingen zie die ik verwacht te zien. Voor mij is de wereld één grote proeftuin van religiositeit en levensvragen.
Heb ik een gesprek gehad met een dorpsgenoot, dan gaan plotseling alle liedjes op de radio over de thema's die we bespraken. Toeval of bias. Maar deze letters stonden er echt. Ze leken doelbewust uitgekerfd in het bovenste bagagerek.
Hel. Terwijl ik naar het woord staarde, voelde ik verbazing. Want: de hel had ik nog niet eerder geassocieerd met het eiland waarover ik reed. Voor mij ligt Ameland op het spectrum hemel-tot-hel dichterbij die eerste.
Dit is een plek waar je fantastisch kunt eten en feesten, je geborgen kunt voelen in de hechte dorpsgemeenschappen én je in de overvloedige stilte terug kunt trekken tot je enkel nog het suizen van de wind en je eigen bloedsomloop hoort. Dat is toch hemels.
De hel, dat zijn de anderen schreef de filosoof Sartre eens. Die anderen verhinderen dat je zelf betekenis kunt geven aan het leven. Ze perken jouw vrijheid in. Ja, díe anderen, die zijn er op Ameland natuurlijk ook. Soms zitten mensen té dicht op elkaar. Als mensen kunnen we voor elkaar een hemel en een hel zijn.
Had diegene die de gaatjes in dat bagagerek tot letters kerfte, aan zo'n soort hel gedacht? Die er kan zijn tussen mensen? Was het woord een waarschuwing voor de argeloze, eilandminnende badgast?
Toen de bus bij mijn halte kwam, was ik er nog niet over uitgedacht. Opeens bedacht ik: misschien was die kerver ook nog niet klaar. En had hij nog een D willen schrijven. En wellicht een E en een R, daarnaast. Hel. Held. Helder."
