De toan fan Jan de Groot: "Roke"

Jan de Groot © Omrop Fryslân
""Minder rokers doen stoppoging, aantal rokers blijft hetzelfde." Dut ston fleden week boven 'n stikminnig nijsberichten.
Neffens een fan 't Trimbos-instituut is dut de eerste keer dat d'r soa'n daling is in 't antal stoppogings. Trimbos wiist foor de ferklaring hierfan na de overhyd. Bij 't infoeren fan nije maatregels is 't faak soa dat rokers 'n prikkel krije om met roken te stoppen, maar in 2021 binne d'r nauliks nije maatregels weest.
Sou dut meskien ok te krijen hewwe kinne met 't fait dat de mînsen die't stoppe wouwen, nou ok stopt binne en dat goenent die't gewoan niet stoppe wille, alleen nag overbleven binne? Of is dat te kort deur de bocht?
De toan fan Jan de Groot
Maar goed, die krije over soafeul jaren nag wel op 'e donder at se de sigretten en sjek soa ongelooflik duur maakt hewwe. Al sil 't nag wel even dure at 'n pakky soa'n fyftig euro kost.
At ik ok rook? Ni. Nooit deen. Op de gefaarlike leeftyd hew ik nooit 'n krimp geven foor de sigret. Sil wel met myn karakter te krijen hewwe. Of laai 't an 't fait dat ik proffoetbâler worre wou? Nou ja, maakt ok niet út. Trouwens, de kollum gaat ok niet over mij.
Maar al over roken dus. Se make 't niet alleen duurder, maar je mâge ok hest nergens meer roke. Bij 't eerste ferbod skoaten de karantênehokkys as pôdestoelen (over ferslaving sproken ) de grônd út, maar ok deuze rookhokken mosten allegaar ferdwine.
En over soafeul jaar mâge je fast nergens meer roke. Mot dat nou soa bot? Om mij niet. Laat elkeneen nou roke at hij of sij dat wil.
Want slaan wij allegaar niet gewoan te feul deur, mînsen? Nag even en dan mâge je soawel in de open lucht as thús niet meer roke. Rokers worre feugelfrij ferklaard, nawezen op straat en as kriminelen oppakt at se illegaal 'n sigret opsteke.
Dink dy 's in datstou, as roker, rustig thús tillevizy sitst te kiken met 'n sigretsy in 'e hând en dan inenen hoorst fan: "Politie! Politie!" Se frage dij om de deur open te doen, maar dat hoeft al niet meer, want die hewwe se al intrapt. De roker wort fan 'e bank licht, in de hândboeien sloegen en metnommen.
De sigretten gaan met as bewiismateriaal. Ik sien 't al foor mij: 'Roker thuis opgepakt. De 27-jarige Henry de B. uit Twijzelerheide is maandagavond opgepakt in zijn woning toen hij illegaal een sigaret aan het roken was. Er hangt hem een celstraf van een jaar boven het hoofd.'
Nou overdriifst 't al, jonge. Jawis, meskien nou al, maar slút niks út. Over soafeul jaar sou dut wel 's waar worre kinne. Mij sou 't in elk gefal niks ferbaze. En dan sêg ik, notabene as niet-roker: "Mot 't allegaar nou soa bot?" Je souwen hest beginne met roken om de boel maar te dwarsbongelen."