De toan fan Jan Koops: "DNA"

Weren et meensken uut Europa? En zo ja, uut welke hoeke daorvan? Oost-Europa, Scandinavië of uut de waarmere zudelike lanen? Of he'k ok een vleugien Afrikaans bloed in mi'j zitten of Zuud-Amerikaans?

An now toe he'k niet zoe'n test doen laoten. En ik daenke ok niet dat et d'r ooit nog es van kommen zal. Wat zol et mi'j nog opleveren kunnen? Bi'j de meerste takken van mien stamboom zit ik al op aende zestienhonderd of nog eerder. En ik wete precies waor zi'j wegkwammen.

Van de 64 meensken (manluden én vrouwluden) in de zesde generaosie veur mi'j, kwammen d'r zestig uut Nederlaand en dan haost allemaole uut de drie Noordelike perveensies. De aandere viere kommen allemaole uut Duutslaand.

Van die generaosie is hier en daor nog wel es wat materiaol op te diepen uut archieven en zo; infermaosie die ik opnemen kan in et boek over mien veuroolden.
Mar as et DNA-profiel bi'jgelieks uutwiezen zol dat ik hiel diepe in mi'j ok nog wat Noord-Afrikaans bloed zitten hebbe, tja wat kan 'k daor dan mit?

Wie is dan wanneer uut misschien wel Marokko disse kaante opkommen en het zien DNA via-via an mi'j deurgeven? Daor koj' nooit aachter. Et zol an mien boek dus ok niks ekstra's geven kunnen.

Butendat bin ik ok nogal wat huverig veur dit soorte van testen. Ie weten ommers nooit waor de infermaosie over mien DNA ooit nog es op taofel te lane komt. Uut et DNA kuj' hiel wat haelen over jow gezondhied, de risico's op ziekten, en meer van dat soorte van zaeken.

Nee, ik begin d'r mar niet an. En toch kan et bi'jtieden goed wezen en laot et DNA ofnemen.

Gister ston in de kraante dat mit DNA vaastesteld wodde van wie de romp was die de pelisie in 2013 vunnen het in et IJ in Amsterdam. Omreden et heufd en de aarms en bienen d'r niet meer bi'j waren, was an now toe niet dudelik wodden wie et slaachtoffer was.

Mar deur een zonuumde 'match' mit een internationaole DNA-baank is dudelik wodden dat et om een rieke Russische keunst- en antiekkoopman gaot. Zien femilie hadde him in Ruslaand as vermist opgeven en hadde daorbi'j ok heur eigen DNA ofstaon.

En deurdat et DNA-profiel in die internationaole DNA-baank opneumen was kon vaastesteld wodden van wie de in et IJ vunnen romp was.

Mar, zo ston in et bericht: zien naeme wodt nog niet bekend maekt omreden zien femilie nog van niks wet.

Now, zol ik dan zeggen, waoromme staot et dan al in de kraanten? Geef et dan eerst votdaoliks deur an die femilie zodat zi'j niet veur niks meer in onzekerhied leven hoeven.
Mar nee, dat kan now niet, zo wodde d'r bi'j schreven, omreden d'r deur de oorlog gien kontakt is mit de Russische autoriteiten.

Now brekt mien klompe, docht ik.

Wi'j hebben hier oonze mond vol over de meenskelikhied, of liever de onmeenskelikhied, van de oorlog. Wi'j willen dat naemen van deur Ruslaand oppakte Oekraïense soldaoten bekend maekt wodden en ok waor ze henne brocht binnen. Wi'j vienen dat slaachtoffers identificeerd wodden moeten kunnen.

En now hebben wi'j de identiteit van een slaachtoffer van een moord van negen jaor leden in oons eigen laand, en wi'j zeggen de naeme niet omreden d'r gien kontakt is: oorlog is oorlog en sankties bin sankties.

Iederiene kon in de kraante lezen dat et gaot om een rieke keust- en antiekkoopman. Now, mi'j donkt dat meensken die een betien in et wereldtien zitten dan votdaolik deur hebben om wie et gaot.

Et zol toch te gek veur woorden wezen dat de Russische femilie dommiet een tillefoontien krigt van een keunstliefhebber uut Nederlaand die heur vertelt dat heur man of bruur of zeune vunnen is en al negen jaor dood was.

Zoks heurt de femilie te heuren via et konsulaat of wat veur instaansie dan ok mar. Op een officiële wieze in elk geval.

Aj' klaegen over et haandelen van de Russen in de oorlog dan moej' niet de fout maeken en doe heur nao. Kom op, verlos die femelie in Ruslaand uut heur lieden. Oorlog of gien oorlog, sankties of gien sankties, de meenskelikhied heurt altied veurop te staon."