Simmerblog: Simmer yn Terherne

Kameleonboeken. Wynglêzen. Blommen. Kleden. Mariabeelden. En in fleantúch. Alles is te keap yn in lyts tsjerkje. En der sit ien man achter de toanbank. Gerlof van der Heide. "Wij noemen het een woonwinkel."

Van der Heide kin der net fan bestean. "De kerk is van een stichting, en wij hebben ook een stichting. Dit is één van de activiteiten die we doen met de kerk, om wat geld op te halen, maar ook om wat leuks te doen in het dorp."

De pont is in útkomst, sizze de fytsers dy't Geartsje oan board tsjinkomt. It binne toeristen. "Wij logeren in een huisje bij Sneek"

Wêrom't se net fytse? "Omdat we een beetje lui zijn, met deze wind. Ik denk dat we nu acht kilometer afsnijden. Met wind tegen! En het is altijd leuk om het water op te gaan."

Rykswettersteat moast tastimming jaan foar de pont, omdat dy ien fan de drokste farwetters fan Fryslân krúst; it Prinses Margrietkanaal. Dat wie net samar klear, seit Bruyel.

"Wij hadden al heel lang de behoefte om een verbinding te hebben met de overkant: Tersoal. Het eerste probleem was dat we toestemming moesten krijgen van Rijkswaterstaat", seit Bruyel.

"Ze hadden er eerst niet veel zin in, maar nadat ze de zaak goed beoordeeld hadden, kregen we toestemming om de pont te realiseren. Dat lukte wonderwel in zeer korte tijd."

Terherne is wettersportdoarp, en dus is Geartsje op it pontsje stapt. En se is net de iennige. It pontsje is der no goed fiif jier, en der hawwe al hûnderttûzen minsken mei de pont west.

"Dat is ongelovelijk veel", seit Jaap Bruyel fan de stichting dy't de pont yn de feart hâldt. "Het pontje voldoet meer dan aan de verwachtingen. We hadden niet gedacht dat we in zo'n korte tijd zoveel mensen zouden overzetten."

Minsken dy't yn de tsjerke fan Terherne trouwe, komme benammen fan bûten Fryslân. Dat seit weddingplanner Suzanne Kloosterman. "Ik denk dat 40 procent Fries is, en 60 procent komt van buiten de provincie."

De minsken dy't fan bûten net Terherne komme, ha faak wol wat mei Fryslân. "Ze hebben hier gezeild, of gevaren, of hun ouders hebben hier een vakantiehuis."

Sa no en dan binne it bekende minsken dy't de tsjerke fan Terherne kieze om te trouwen. 'Beroemdheden'. Mar, krekt as yn de supermerk, litte se yn de tsjerke fierder neat los. "Ik ga geen namen noemen."

De populêrste troulokaasje fan Fryslân is it tsjerkje fan Terherne. "Prachtich lyts, yntym, en hielendal wyt", seit ferslachjouwer Geartsje de Vries. Ien fan de minsken dy't dêr troud is, is presintator Johan Terpstra.

It is fjouwer jier lyn, seit er. Hy krijt it noch waarm as hy der oan tinkt. "It is sa moai, want dan komst oan de achterkant fan de tsjerke oan, mei in boatsje. Pikefel!"

Nop de Graaf is direkteur fan de ienmanssaak Kameleondoarp. "Sis mar Gerben. Want ik ha de pet op. En as ik de pet op ha, bin ik Gerben."

Yn it petear mei Geartsje klinkt er net as in boerefeint, mar as in direkteur. "Ik bin der hiel wiis mei dat we no yn ien kear wat nijs delsette dat logysk en behapber is."

Wat it kostet? "Aardich wat jild." Dat is ophelle mei de stichting Hotze de Roos. Hotze de Roos wie de skriuwer fan de boeken dêr't it Kameleondoarp op basearre is.

It Kameleondoarp fan Terherne wol in wetterboarterstún en barbecueplak derby. Dat seit direkteur Nop de Graaf.

It binne no noch allegearre losse stikjes, dy't by mekoar brocht binne, en dat is mei ûnderhâld eins te dreech, seit De Graaf.

De sinteraasje is rûn, en de bekende arsjitekte Nynke Rixt Jukema is dwaande mei de plannen.

It binne Grinslanners dy't yn Terherne de boel oanjeie, blykt yn it doarpshûs. Krekt as de baas fan de supermerk komt de ponghâlder dêr ek wei.

Ponghâlder Henk de Haan siet krekt in healjier yn it bestjoer, doe't er yn aksje kaam. "Ik heb voorzichtig afgetast: 'vinden jullie nou echt dat dit nu nog kan?' Ik vond dat het echt niet langer meer kon."

Eigenlijk moest er nodig wat aan gebeuren, maar het kwam er niet van. Toen ben ik begonnen met brieven te sturen aan allerlei partijen, waar je geld kon krijgen. Dat ging wonderwel goed. We hebben meer dan 100.000 euro gekregen"

It doarpshûs is behoarlik feroare, sjocht Geartsje de Vries direkt as se nei binnen stapt. De foarige kear dat se der wie, wie mei it rûtebesprek fan it skûtsjesilen. Dat is al twa jier lyn.

"Alles is feroare" seit frijwilliger Sipke Vos. Hy hat der in soad tiid yn stutsen. "Bûtenom en binnenom. Fan bûten is it in plaatsje wurden, mar fan binnen ek."

"It wie in grutte stofbinde, it wie in drama hjirre, mar no sit alles moai yn de PVC", seit Vos. Geartsje sjocht benammen nei de bar, "dêr't we mei it skûtsjesilen alyd in stikje kofje én oranjekoeke krije. Dy is ek hielendal nij. It sjocht der prachtich út."

As Johanna oan Feijen freget oft er wolris wat bysûnders meimakke hat, seit er direkt dat der ien bekende sportster is, dy't faak yn syn saak komt.

Feijen hie de frou sels noch noait sjoen, oant se him in kear groete op it terras. "Weet jij wel wie dat was", frege syn frou. Hy wist it net, mar hy hie har wol faker sjoen. "Ze komt hier regelmatig"

"Normaal zie je haar op televisie, in haar sporttenue, met een muts op, en nu zit ze gewoon hier, in haar normale kleren. Dan ziet ze er toch heel anders uit."

Wa't it is, wol Feijen net sizze. "Voor haar privacy is het beter om dat voor me te houden."

Moarns betiid is it noch net smoardrok yn de winkel. "Dat komt door het weer", seit Feijen. "Het is wat kouder. Dan komt alles wat later op gang."

"Als het echt warm is, branden mensen hun boot uit. Dan hebben ze een andere dagplanning. Dan zijn er voor tien uur al heel veel geweest."

No begjint it pas tsjin alven. "Maar het gaat wel de hele dag door."

Winterdeis is de buertsuper ticht, mar yn maart geane de doarren iepen. We gaan open als de bruggen open gaan, en we gaan dicht als de bruggen dicht gaan.

Doe't Feijen 22 jier lyn yn de supermerk kaam, wie de saak noch it hiele jier troch iepen. De tiden binne feroare. "Toen waren de tijden heel anders."

Grutte supermerken begûnen te stunten mei hieltyd legere prizen. Feijen oerlibbe de prize-oarloch mar kwalik. En yn Terherne sels feroare ek wat.

"Oudere mensen raakten in een verzorgingshuis, of kwamen te overlijden. Dan gaat je omzet omlaag. Daarna hebben we er een seizoenswinkel van gemaakt."

In pear út Grinslân is al mear as 20 jier de baas fan de supermerk yn Terherne. Karel en Hellen Feijen. De saak draait foar 95 persint op toerisme, seit er.

Der is fanalles te keap. Swimbroeken, sokken, klompen yn de Fryske flagge. "Dat is leuk voor op de camping", seit Feijen. De deistige saken binne der fansels ek te keap. Iten en drinken, bôle, barbecueguod. "Ook wat snel te bereiden is, Het moet niet te moeilijk zijn."

It is de bedoeling dat oaren it hûs aanst ek sjen kinne. "Ik sit ek yn de merke-kommisje", seit Van der Meer, "mar mei corona is dat wat dreech. No wolle we in tocht meitsje troch it doarp, en dan komme we dwers tocht dizze hûskes hinne."

It binne plakjes dy't je normaalwei net sjogge. "Der komt hjir oars gjin kop", seit Van der Meer. "Of no ja, Frido hat genôch freonen!"

De kuiertocht is yn septimber.

Binnen wurdt noch hurd wurke oan de flier, en oan de muorren. Der leit in protte farve. Fannacht hat de bewenner foar it earst yn syn eigen hûs sliept.

"Oardel wike lyn ha we de kaai krigen. We binne drok dwaande", seit Frido Boersma. Hy doch safolle mooglik sels. De skilderskwaliteiten fan Theunis brûkt er net, "mar syn advys wol!.

De namme Terherne betsjut fanâlds 'op de hoeke'. En ferslachjouwer Johanna Brinkman begjint de dei yn it âldste hoekje fan 'de hoeke'. "Dit is prachtich!"

Der steane fiif stiennen hûskes bymekoar, dy't der al hast 500 jier steane. Yn 1530 hat it in stins west: in stiennen hûs. It wie it earste fan Terherne.

Binnen klinkt it noch wat hol. "Ik wit net hoe faak oft it al ferboud is", seit Theunis vd Meer. "En no wurdt it alwer ferboud."

Van der Meer wit alles oer Terherne. Hy is skilder fan berops.

Goeiemoarn! It is de tredde wike fan Simmer yn Fryslân. Omrop Fryslân docht acht wiken lang ferslach fan alle simmerske aktiviteiten en sport yn Fryslân. Wy strike del yn ferskate doarpen en stêden. Hjoed binne we yn Terherne.

Oerdeis is alles te folgjen yn dit liveblog. Op de radio ha we bydragen yn alle programma's. En om 17.15 oere, en dêrnei yn de werhelling, is Simmer yn Fryslân op telefyzje te sjen.

Juster wiene we op De Feanhoop. Dat is hjir nei te lêzen.