Gemeenten sjogge stikem mei op sosjale media: hoe, wêrom en mei it wol?

Yn hiel Nederlân sjogge gemeenten op grutte skaal mei mei wat har boargers op sosjale media pleatse. Dat komt út ûndersyk fan Ljouwerter hegeskoalle NHL Stenden en de Ryksuniversiteit Grins. Dosint en ûndersiker Willem Bantema jout antwurd op fiif fragen oer it ûndersyk.
© Shutterstock
Undersyk fan NHL Stenden en de RUG hat oantoand dat gemeenten op grutte skaal mei boargers meisjogge op sosjale media. Yn guon gefallen ynfiltrearren gemeenten mei nepaccounts geheime besletten groepen.
Undersiker Willem Bantema © Omrop Fryslân, Auke Zeldenrust
Der is ynformaasje binnenkaam fan 196 minsken út 156 gemeenten. Fan de amtners dy't ûnderfrege binne, seit 95 persint dat har gemeente oan online monitoring docht. Willem Bantema is ien fan de ûndersikers. We lizze him fiif fragen foar:

Binne der Fryske gemeenten by belutsen?

"Ja, daar ga ik wel vanuit. Gezien de grote hoeveelheid deelnemende gemeenten zullen er vast ook Friese gemeenten hebben meegedaan, die ook het beeld herkennen dat wordt geschetst."

Hoe folgje se my?

"Op verschillende manieren. Over het algemeen maken ze gebruik van monitoringstools, daar kunnen ze trefwoorden invoeren, bijvoorbeeld over demonstraties of over rellen. Maar daar kun je ook namen invoeren van individuele burgers." Op de fraach oftst fia Facebook en Twitter yn 'e gaten holden wurdst, seit Bantema: "Ja, sociale media, het kan ook nog een iets breder zijn." Ien op de seis gemeenten hat oanjûn nepaccounts te brûken om boargers te folgjen.

Meie gemeenten dat dwaan?

"Nee, dat zijn bijvoorbeeld besloten groepen, dan kies je ervoor om met elkaar in een groep te zitten met bijvoorbeeld Cambuursupporters. Als je dan als gemeente daar aanwezig bent onder een valse naam, dat mag niet, want dat kan je als inwoner ook niet verwachten, je weet dan niet dat de gemeente erbij zit. De politie mag dat ook niet doen."
Als het gaat om die nepaccounts en het stelselmatig volgen van inwoners, dat mag de gemeente gewoon niet doen
Undersiker Willem Bantema

Wêrom wurd ik folge?

"Met verschillende doelstellingen. Die doelstellingen zijn vaak niet expliciet geformuleerd. Ik denk dat gemeenten dat ook zouden moeten doen om de discussie te kunnen voeren over nut en noodzaak. Veiligheid versus privacy. We zien dat er ook interesse is in individuen en groepen en dan is er ook kans dat gemeenten stelselmatig gaan volgen."

Hoe no fierder?

"Ik denk dat we de discussie moeten voeren, of dit wel echt een gemeentetaak is. Ik zou gemeenteraden willen aanmoedigen om te vragen aan het gemeentebestuur 'doen wij dit?' en 'hoe doen wij dit?' en 'hoe verwerken wij die gegevens van inwoners?' en daar meer open over te zijn naar inwoners. Als het gaat om die nepaccounts en het stelselmatig volgen van inwoners, dat mag de gemeente gewoon niet doen. Daar moet ofwel bevoegdheid voor komen, maar het neigt eigenlijk meer naar politiewerk."