Het jaar 2020 is het slechtste broedjaar ooit voor de grutto

Het jaar 2020 gaat de boeken in als slechtste broedseizoen ooit voor de grutto. Nog geen één op de tien broedparen dat een nest had, wist z'n jongen te behouden. De Rijksuniversiteit in Groningen doet al 17 jaar onderzoek naar de grutto. Coördinator Jos Hooijmeijer uit Koudum is realistisch. "Wanneer ik door het weiland loop, dan hoor ik helemaal niets. Op steeds meer plekken is het doodstil."
In Skries © Flickr
Uit onderzoek van de RUG blijkt dat het slecht gaat met de grutto. Als voorbeeld geeft Hooijmeijer de situatie in Zuidwest-Fryslân. "Hier hebben we ieder jaar zo'n 1000 broedparen. Normaal sneuvelen er zo'n 300 paartjes. Met het broedsucces van dit jaar mogen we blij zijn dat er zo'n 50 jongen opgroeien. Dan kom je zo'n 250 jongen te kort om de populatie op z'n minst stabiel te houden."
Het slechte broedjaar komt onder andere door predatie, maar ook door de kwaliteit van het landschap. Hooijmeijer: "De gebieden die geschikt zijn voor grutto's om te broeden, zijn ze langzamerhand bijna postzegels. Dan is het een koud kunstje voor predatoren om de vogels te vinden en te pakken. Het is een duivels dilemma wat we eerst moeten aanpakken. Kunnen we er op wachten om het landschap aan te passen? We grijpen steeds vaker naar het bestrijden van predatoren. Maar dat is vaak een korte termijn-oplossing, want er is altijd wel een andere predator die weer in dat gat springt."
Al sinds de jaren '80 wordt er door onderzoekers, natuurorganisaties en beleidsmakers gesproken over de achteruitgang van de weidevogels. "Toch zijn we er in 40 jaar niet in geslaagd om hier iets aan te doen en de oplossing te vinden", stelt Hooijmeijer. "Boeren kunnen het hoofd maar nauwelijks boven water houden, net zoals de grutto. Zo lang we in dit systeem blijven zitten, zijn de marges voor zowel de boeren als de natuur heel klein. Wanneer dit zo doorgaat, kunnen we exact ditzelfde bericht over twee jaar opnieuw gebruiken."
Jos Hooijmeijer van de RUG