"Winkelcentra met veel leegstand moeten gesaneerd worden"

De leegstand in de Friese winkelcentra zal stijgen, als er niets verandert. Daar waarschuwt het 'Koopstromenonderzoek' voor, wat in opdracht van de provincie Fryslân gedaan is. Voor dat onderzoek zijn er 42 Friese winkelcentra onderzocht. Sommige daarvan doen het heel goed, maar er zijn ook een aantal bij met te veel leegstand waardoor ze dreigen te vervallen. De gemiddelde leegstand in Fryslân is momenteel 7,8%. Het onderzoek werd dinsdag aan MBK-Noord en de Friese gemeenten getoond.
Bijstandsniveau
Volgens MKB-Noord verdienden sommige ondernemers te weinig om het hoofd boven water te kunnen houden. Een kwart van de kleine ondernemers verdient niet veel meer dan bijstandsniveau. Bijkomend probleem is dat het voor veel oudere ondernemers moeilijk is om hun zaak te verkopen. Dat is vervelend, want daardoor is het ook nog een keer moeilijk om met de zaak te stoppen. Gedeputeerde Sander de Rouwe vindt dat het Rijk met een 'transitiefonds' moet komen voor (met name) krimpgebieden. Natuurlijk hebben provincie en gemeentes ook een taak, maar hier ligt ook een opdracht voor het nieuwe kabinet, aldus De Rouwe.
Alternatieven
Met name in krimpregio's zijn alternatieve bestemmingen voor leegstaande winkels moeilijk te vinden. Provincies en gemeenten doen er verder verstandig aan om te streven naar 'kwalitatieve verbetering' van winkelgebieden en terughoudend te zijn met het toestaan van nieuwe vestigingen. Zeker buiten de winkelcentra moeten nieuwe grote winkels gekeerd worden, vindt onderzoeker Bert Broekhuis.
Leeuwarden of Groningen?
Verder zit het wel goed met de koopkrachtbinding van de Friezen. Met andere woorden: de Friezen besteden bijna al hun geld in eigen provincie. Er is echter wel sprake van 'afvloeiïng' van Fries geld naar de stad Groningen. Als het gaat om niet-dagelijkse boodschappen zoals kleding en meubels wordt zo'n negen procent buiten Fryslân besteed. Een groot deel daarvan gaat naar Groningen, maar ook een deel naar Zwolle en Amsterdam. Met name vanwege de aanwezigheid van internationale winkels die (nog) niet in Fryslân zijn, zoals Ikea en Primark, trekken sommige Friezen naar Groningen. De stad Leeuwarden moet daarom stevig gepromoot worden, want internationale ketens lijken nu automatisch voor Groningen te kiezen als ze een vestigingsplaats in het Noorden zoeken.
Friese shoppers
Als je naar de totale cijfers kijkt, blijkt dat de dagelijkse uitgaves (zoals eten) voor 98 procent in eigen provincie worden gedaan. Het lijkt niet een heel groot verschil, maar als het in waarde omgezet wordt, blijkt dat het in totaal om behoorlijke bedragen gaat: de dagelijkse bestedingen zijn anderhalf miljard euro per jaar, terwijl de niet-dagelijkse bestedingne 1,2 miljard euro opleveren.