Taalplan: Friese les krijgt meer aandacht op scholen

Voor Friese les op scholen komt meer aandacht en tijd. Dat is het doel van het Taalplan Frysk. Een aantal onderzoekers is in opdracht van de provincie met een inventarisatie bezig op alle 420 basisscholen en 80 scholen voor voortgezet onderwijs. Ze zijn al bij zo'n 100 scholen geweest voor een interview. De vragen gaan over de tijd die aan Friese les wordt besteed, de methode en de voertaal op school. Doel is dat er beter zicht komt op wat het niveau is van de Friese lessen en om scholen te helpen met betere methoden en betere toetsing.
Verplicht
Fries is wettelijk verplicht, maar de ene school doet er veel meer aan dan de andere. In de Stellingwerven en op de Waddeneilanden kunnen scholen een ontheffing krijgen. Scholen waar niet veel Fries wordt gesproken, bijvoorbeeld in de steden, kunnen gedeeltelijk vrijstelling krijgen. Maar als scholen meer aandacht geven aan Fries, krijgen ze ook meer geld van de provincie. Het onderzoek naar het Fries op de scholen duurt nog tot eind 2017. De bevoegdheid voor het onderwijs Fries is een paar jaar geleden overgegaan van het Rijk naar de provincie Fryslân.
Onderzoek
In Fryslân Hjoed vertelt Albert Walsweer over het onderzoek. Hij is projectleider van het Taalplan Frysk. Zijn ervaring is dat bijna alle scholen enthousiast reageren op zijn komst, ook al doen ze niet zoveel met het Fries. Soms vinden de scholen zelf ook dat ze te weinig aan het Fries doen. In steden wordt bijna niets gedaan aan Friese les. Soms wordt wel gesproken in het Fries, maar geschreven helemaal niet. Op het schoolplein wordt steeds meer Nederlands gesproken.
Wynwizer
Verslaggever Karen Bies was bij obs Wynwizer, een basisschool in de Leeuwarder wijk Zuiderburen. Op deze school wordt geen Fries gesproken, alleen Fries als vak gegeven. Bij de jongste groepen wordt wel Fries voorgelezen en zo nu en dan Fries gezongen. Veel ouders hebben niet veel met het Fries. Directeur Bosscha vindt het Fries belangrijk en onder het personeel is een positieve houding ten opzichte van het Fries. Hij wil zelfs nieuw beleid voor het Fries op school ontwikkelen.
Demonstratie
Op 22 december wordt op het Wilhelminaplein in Leeuwarden een demonstratie gehouden voor beter onderwijs in het Fries. Volgens Nynke Beetstra van het actiecomité is het een mensenrecht voor kinderen om fatsoenlijk les te krijgen in hun eigen taal. Het is wettelijk verplicht om Fries te geven, maar in de praktijk doen veel scholen het er 'maar een beetje bij'. Als het verplicht gesteld is, moet het ook worden getoetst en dat wordt amper gedaan.